2. Dünya Savaşı: Propaganda ve Halkla İlişkiler

2. Dünya Savaşı dünyanın gidişatını değiştiren önemli savaşlardan biridir. Savaş süresince insanların desteğini elde etmek ve devam ettirmek için yapılan halkla ilişkiler faaliyetleri kapsamında insanların duygu ve düşüncelerini etkilemek için propaganda kampanyaları düzenlenerek, savaşın seyri değiştirilmiştir. Savaş boyunca yapılan bu faaliyetler psikolojik üstünlük sağlama, tarafları kışkırtma ve halkı etkileme noktasında yapılmıştır.

2. Dünya Savaşı'nda propaganda denilince akla Gobbels gelmektedir. Propaganda için Gobbels’in yönetiminde Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı kurulmuş ve hükûmetin mesajları bakanlık tarafından yayınlanmıştır. Nazi mesajları sanat, müzik, tiyatro, film, kitap, radyo ve basın yoluyla halkla iletilmiştir. Bu noktada birçok örneklendirme yapmak mümkündür.

Almanların öne çıkan propaganda söylemi ‘’Tek Halk, Tek İmparatorluk, Tek Lider’’ üzerine kurulmuştur. Nazi propagandasında afişler göze çarpmaktadır. “Jonny spielt auf” afişi ‘’Yarı Yahudi Çek’’ gibi tanımlarla Yahudileri ve siyah tenli kişileri aşağılayan afişler hazırlanmıştır. ‘’Düşmanın arkasında: Yahudi’’ sloganlı afişte İngiltere, ABD ve Sovyet Birliği’ni hedef alarak manipülasyon ve propaganda yaptıkları görülmektedir. Afişler dışında ise Naziler’in ‘’Ebedi Yahudi’’ ve ‘’Dejenere Müzik’’ sergileri hazırlayarak propaganda yaptıkları görülmektedir. Aynı zamanda Nazi propagandası ile Alman kültürüne zarar verdiği düşünülen kitaplara yönelik anti-Nazi ve Yahudi kitapları meydanlarda yakılmıştır. Gobbels’in denetiminde ‘’İradenin Zaferi’’ adlı, Hitler ve Nazilerin övüldüğü ve kahramanlaştırıldığı bir propaganda filmi de göze çarpmaktadır. Hitler özellikle radyo yayınları ile de propagandasını güçlendirmiş ve halka doğrudan seslenmiştir.

ABD ise ‘’Savaş Enformasyon Ofisi’ isimli kurumu açarak propaganda kampanyalarını denetlenmesini sağlamak istemiştir. 2. Dünya Savaşı'nda propaganda afişleriyle vatandaşlarını harekete geçirmek amacıyla çalışmalar yapmışlardır. Örneğin; ‘’İsraf düşmana yardım eder. "Malzemeyi koru’’, ‘’Daha fazla üretim’’, ‘’Bunu yapabiliriz!’’ sloganlarının olduğu, Amerika’ya özgü sembollerin yer aldığı afişler kullanarak vatandaşlarını yönlendirmek, uyarmak, askerliğe gönüllü olmalarını istemiştir. Bazı afişlerde ise ırklara yönelik propagandalar yaparak başka devletlerin imajını zedelemeye çalışmışlardır. Japon bayrakları kullanılarak ‘’Bu Düşman’’, ‘’Yüzünü saklama, Üretim Savaşında Her Darbe Önemlidir’’ afişleriyle propaganda yapmış ve vatandaşını üretime çağırmıştır. ‘’Bir Çinli Japon’dan Nasıl Ayırt Edilir?’’ başlıklı kitapçıklarla da Çinli müttefiklerini kullanarak Japonlara propaganda yapılmıştır.

Yapılan bu halkla ilişkiler ve propaganda kampanyaları ile insanlar teşvik edilmiş ve düşman hakkında olumsuz imajlar yaratılmıştır.