AB'nin Mısır ile İmzaladığı Anlaşma

Avrupa Birliği'nin imzaladığı göç anlaşmaları üzerine.

AB'nin Mısır ile 7 milyarın üzerinde olması beklenen anlaşması neyi çözecek?

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen bugün öğleden sonra Belçika, İtalya ve Yunanistan başbakanlarıyla birlikte Mısır'a gidecek. Orada Avrupa Birliği'nin Mısır ile imzaladığı yeni göç anlaşmasını açıklamaları bekleniyor.

Financial Times'ın daha önce bildirdiğine göre Mısır, Libya ile olan sınırını güçlendirmek için 7,4 milyar Euro kredi ve hibe alacak ki bu, Sudan'dan artan göçmen akışını karşılamak için. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, UNHCR'ye göre geçen yıl yaklaşık 450.000 Sudanlı Mısır'a kaçtı.

AB ve Mısır'ın şu anda birbirlerine ihtiyacı var zira Sudan ve Gazze'den çok sayıda mültecinin gelmesinden korkan Avrupa, göçmen akışını sınırlamak için elinden geleni yapmak istiyor. Bu sırada Mısır ise ekonomik sıkıntılar çekmekte. Enflasyon geçen yıla göre yüzde 30'dan fazla arttı.

Mısır ile varılan anlaşma, Avrupa Birliği'nin çevre ülkelerle yaptığı bir dizi göç anlaşmasının sonuncusu olacak. Geçen yıl, bir AB heyeti Tunus ile benzer bir anlaşma imzalamıştı. Ülkemizle 2016 yılında yapılan anlaşma da bu anlaşmaya örnek teşkil etmiş ve Türkiye 6 milyar Euro karşılığında Avrupa'ya giden göçmenleri durdurmak zorunda kalmıştı.

Günümüzde Tunus anlaşmasında gelinen noktada işbirliği daha da genişledi. Daha iyi sınır kontrolü karşılığında ciddi ekonomik sorunları olan ülke, mali yardım ve enerji sektörü ile tarıma yatırım beklentisi içinde.

Avrupa bu göç diplomasisini kullanarak Tunus ve Mısır gibi transit ülkeleri göçmenlerin kalması için cazip hâle getirmeye çalışıyor. Yine bu politikanın bir sonucu olarak bu ayın başlarında Avrupa Komisyonu Moritanya ile de bir anlaşma yaptığını duyurdu. Nitekim göçmenler bu ülkeden İspanya'ya bağlı Kanarya Adaları'na ulaşmaya çalışıyor. Bu deniz rotası son aylarda yoğun talep görmekle birlikte aynı zamanda hayati tehlike de taşıyor ki geçen yıl 6.000'den fazla kişinin bu yolculuktan sağ çıkamadığı tahmin ediliyor.

(Yeşil: Moritanya, Turuncu: İspanya ve Kanarya Adaları)

Göç anlaşmaları olumsuz eleştirilerle de karşı karşıya

Perşembe günü Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Komisyonu'nun Tunus'a 150 milyon Euro ödemesine karşı çıktı. Çok sayıda AP üyesi, ülkede hukukun üstünlüğü ve insan hakları konusundaki endişelerini dile getirerek Avrupa Komisyonu'nu "diktatörleri finanse etmekle" suçladı.

Tunus ile işbirliği bundan önce de sorunsuz ilerlemiyordu. AB-Tunus anlaşmasının imzalanmasından birkaç ay sonra Devlet Başkanı Kays Said, AB'nin mali desteğini reddetti. Daha sonra ülke, daha önce ödenmiş olan yardımı bile geri ödedi.

İnsan hakları örgütleri de Tunus anlaşmasını başından beri eleştiriyor. AB'nin insan haklarının güvence altına alınmadığı ülkelerle anlaşmalar yapmasını skandal olarak nitelendiriyorlar. Örneğin geçen yıl Tunus'un göçmen gruplarını çölde terk ettiği iddia edilmişti.

Haziran ayının başında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinde de göç yine öne çıkan bir konu olacak gibi görünüyor.