Aktif Öğrenme Nedir?

Aktif öğrenme, sadece öğrencilerin dinleyici olmadığı (pasif) bilgiyi zihninde canlandırmayı ve gerçek ile bağdaştırmasıyla olur. Bilgiyi anlamlandırmak ve zihninde canlandırması içinse aktif denilen süreçler; deneyler, gerçek hayattan örnekler, topluma konferans verme, münazara etkinlikleri, tiyatro canlandırma, gerçek çevrede gözlem yapma, soru çözme gibi etkinliklerdir. Kısaca, dinleyici konumu yerine anlatıcı veya kullanıcı konumuna geçiştir. Bu yöntem, öğrenme etkisini artırır.

Aktif öğrenmede gerçek hayattan örnekler; teorik olan konuları gerçek hayatla bağdaştırarak öğrencilerin soyut kavramları somut olaylarla anlamasına yardımcı olur. Topluma konferans verme gibi durumlarda öğrencilerin hazırlamış oldukları sunumlarla topluluk önünde konuşmaları hem özgüvenlerini hem de iletişim becerilerini geliştirir. Münazara etkinlikleri ise öğrencilerin farklı perspektiflerden yararlanarak eleştirel düşünme kapasitelerini ortaya çıkarır. Ayrıca öğrencilerin gözlem yaparak veri toplayıp analiz etmeleri sosyal olayları daha iyi anlamalarını sağlar. Bu tür etkinlikler, bilgiyi sadece ezberlemek yerine anlamlandırma ve uygulama üzerine odaklanarak öğrencilerin gelişimine önemli katkılar da bulunur.

Etkin öğrenmede önemli olan süreç, öğrencilerin bir konu üzerinde araştırmalar yapıp uğraşması ve uğraştıkları konu hakkında düşünmeleri gerekir. Çünkü uğraştığı bir konu üzerinde düşünemeyen öğrenci kalıcı öğrenmeyi gerçekleştiremez. Bu durum da aktif öğrenmenin amaçları arasına girmez. Öğrenmenin kalıcı olması için öğrencinin pasif olmaması gerekir. Bu yüzden aktif öğrenmede, öğrenciler kendi yaşamlarını öğrenerek şekillendiren bireyler olarak görülür. Bir öğrenci sınıfta dersi dinlemekten daha fazla şey yapmalıdır. Bol bol okumalı, bir konu üzerine konuşup tartışabilmeli, konu hakkında öğrendiği bilgileri gündelik hayatında da uygulamaya geçirmeli, karşılaştığı problemleri çözebilmelidir. Sınıf içi grup çalışmaları ve çeşitli tartışmalar öğrencilerin kendi görüş ve düşüncelerini ifade etmesi için önemlidir. Bu şekilde öğrenme isteği artar ve daha kolay öğrenir.

Öğrencilerin derste etkin bir biçimde olması için en önemli durumlardan birisi olan analiz, sentez ve değerlendirme gibi düşünme becerilerinin kazanılıp geliştirmesi gerekir. Bu beceriler ise aktif öğrenme ile öğrenilip gelişir. Etkileşimli öğrenmede, bir konu üzerinde derin araştırmalar yapan öğrencinin mevcut olan bilgileri inceleyip yeni bilgilere ulaşması gerekir. Araştırma yapan bir öğrenci, eleştirel düşünme becerisini kullanarak ulaştığı bilgilerin analizini yapar ve değerlendirir. Bu süreç boyunca öğrenciler kendi bakış açısını da geliştirmiş olur. Etkileşimli öğrenme tekniklerini sınıfta kullanmak, öğrenciler üzerindeki öğrenmenin ne kadar etkili olduğunu göstermesi açısından önem kazanır. Öğrenmek istediği konu hakkında gündelik hayat örnekleriyle bağdaştırabilmesi konuyu daha iyi kavramasını sağlar.

Aktif öğrenme ile öğrenciler karşılıklı etkileşime girerler ve öğrenmede ileri düzeyde bilgi ve beceriler edinerek başarıları artar. Karşılıklı etkileşime giren öğrenciler birbirlerinin desteğini alarak daha kolay ve etkili öğrenme gerçekleştirirler. Etkileşimli öğrenme ortamları oluşturulmuş derslerde öğrenciler konuyu anlamak için öğrenilen konulara daha fazla ilgi gösterirler. Bu durum da aktif öğrenmenin önemini ve neden gerekli olduğunu ortaya çıkarır.