Algernon'a Çiçekler
Hayata neden hep bir pencereden baktığımı bir anlasam.
Algernon’a Çiçekler, Algernon adındaki bir laboratuvar faresinde test edilmiş olan zeka seviyesini artıracak bir deneyin, zeka seviyesi çok düşük olan bir insanda uygulanmasını anlatan bir kitap.
Kitaba, romanımızın kahramanı Charlie'nin yazdığı ilerleme raporu ile başlıyoruz. Daha önce Algernon adında bir fareye yapılan IQ yükseltme ameliyatında elde edinilen başarıdan sonraki ilk denek; Charlie. İlk baştaki imla hataları ve kelime yanlışlarıyala geçen sayfalardan sonra ameliyat etkisini göstermeye başlıyor. Her geçen sayfada onu gittikçe daha yakından tanıyor ve yaşadığı değişimde ona eşlik ediyoruz. Hareketleri, konuşmaları, insanlara karşı olan o saflığı da bununla beraber değişiyor.
Üstelik ameliyatı yalnızca kendisi olmasına rağmen değişen tek kişi kendisi olmuyor. Kendisi her ne kadar safsa, etrafındaki bazı insanda bir o kadar acımasız, kötü niyetli... En iyilerinin bile Charlie'ye çoğu zaman sadece acıma duygusu beslediğini görüyoruz. Ve Charlie'nin önce kendileri gibi biri, sonra kendilerinden daha zeki olmasına katlanamadıklarına da şahit oluyoruz. En alt kademeden en üst kademeye kadar, çevresindeki herkeste.
Etrafındaki insanların, sadece arkadaşlarının değil doktorların bile davranışları Charlie ile birlikte değişince insanın hangi konumda olduğunun bir önemi olmadığı anlaşılıyor. Birinden daha iyi olma hazzını ve onu ellerinden kaybetmekle kalmayıp o hazzı yaşatan kişiyle yer değiştirmeyi, konumu ne olursa olsun kimsenin kaldıramadığını berrak bir şekilde görüyoruz.
Akıcı ve oldukça güzel bir anlatıma sahip olan bu kitapta sayfalar adeta akıp gidiyor. Charlie’nin düşüncelerinin, inişli çıkışlı duygularının, hareketlerinin değişmesini biz de geçmişi gibi bir pencereden izliyoruz sanki. Çok yakınız ama bir türlü ulaşamıyoruz.
Kitabın, geçmişe dönüşler başta olmak üzere pek çok noktası oldukça içine işliyor insanın. Bazı cümleler içimizi gösteren bir ayna niteliği taşırken bazıları da kapalı kapıların ardına geçmemizi sağlıyor. Ve bir noktada, ilk denek olan fare Algernon'a gerilemeler olmaya başlayınca da aynı şeyin Charlie'de gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini merakla bekliyoruz.
27 dile çevrilen ve 30 ülkede yayınlanan Algernon'a Çiçekler, Hugo ve Nebula ödülleri de kazandı. Benim içinse kesinlikle bir şans verilmesi gerektiğini düşünüp, şiddetle tavsiye ettiğim bir kitap oldu.
“Bana neler oldu? Neden dünyada bu kadar yalnızım ben?”