Antik Mısır’ın Birlik Motifi: Sema Tawy

Antik Mısır Nil Nehri çevresinde kurulmuş olup tarih öncesi dönemlerde yukarı Mısır ve aşağı Mısır olarak ikiye ayrılıyordu. İki bölge, iki devlet, iki yönetim, hep bir ikilik söz konusu idi. Antik Mısır’ın bu ikili durumunu sonlandıran Kral Narmer oldu. Antik Mısır’da ikilik son bulmuştu. Bu Mısırlılar için çok büyük önem teşkil ediyordu. Öyle ki bir bütün olma olgusunu her fırsatta eserlerinde yansıtmışlardır. Bu birlikteliği anlatan en önemli motiflerden birisi de “Sema Tawy” motifidir.

Sema Tawy motifinde bulunan her bir figür önemli bir durumu sembolize eder. Bu oyma duvar resmi Thebes şehrindeki Luxor tapınağında bulunur. Resmin ortasında bulunan T şeklindeki kısım soluk borusunun (trakea) tasviridir. Soluk borusu birlikteliği sembolize eder. Resmin sağ tarafındaki bitki papirüstür ve aşağı Mısır’ı sembolize eder, sol tarafındaki bitki ise lotus bitkisidir, bazı kaynaklarda zambak olarak da geçer ve yukarı Mısır’ı sembolize eder. Resimde görülen iki figür ise Nil Nehri tanrısı Hapi’dir. Hapi antropomorfik ve androjin biçimli çizilmiştir. Aslında Tanrı Hapi’nin tasvirinde de bir araya gelme sembolü bulunmaktadır. Hapi bu motifte iki tür bitkiyi birbirine bağlayarak Mısır’ın iki ucunu bir etmiş olur. Bazı tasvirlerde Hapi yerine tanrılar kralı Horus ve savaş tanrısı Seth karşılıklı çizilir. Bazılarında ise tanrılar çizilmez, sadece birbirine bağlanmış bitkiler ve soluk borusu bulunmaktadır. Bu motifin en çok kullanıldığı yerlerden birisi de kralların tahtlarının yanıdır. Antik Mısır'da tek bir diyarın yönetimi; düzen, mükemmeliyet, birliği de beraberinde getirir. Birlik bütünlük içindeki ülkenin kralı olmak, ülkeyi bir eden olmak, kralın büyüklüğünü ve yüceliğini gösterir. Bu yüzden ülkeyi bir eden kral olduklarının vurgulanması adına tahtlarda genellikle bu motif bulunur.