Mısır'ın En Güçlü Kadınlarından Biri: Nefertiti

Bu yazımda, ünlü heykeltıraş Thutmose ve onun eseri olan Nefertiti büstünden bahsedeceğim. "Kralın Favorisi ve İşlerin Ustası, Heykeltıraş Thutmose" olarak bilinen Thutmose, antik bir Mısır heykeltıraşıdır. Thutmose, MÖ 1350'de Amarna'da yaşamıştır. Amarna dönemi, Mısır'ın en karmaşık dönemlerinden biridir. Bu dönem, Firavun Akhenaten ve eşi Nefertiti'nin hüküm sürdüğü dönem olarak bilinir.

Nefertiti, Mısır'ın en güçlü kadınlarından biriydi. Firavunun eşi ve kraliçeydi. Nefertiti'nin büstü, eşsiz tacını ve efsanevi güzelliğini gösteren, bir gözü eksik bir heykeldir. Nefertiti, bir kraliçeydi ve büstündeki gizemli gülümsemesi ve ilginç gözleri ile izleyiciyi tamamen düşüncelere daldırır. Bu esere baktığınızda, bir kraliçenin iç dünyasını düşünmeye başlarsınız. Bu heykeli seçmemin sebebi, Nefertiti'nin yaşadığı dönemden çok etkilenmemdir. Dönemin karmaşıklığı, eserin bulunma şekli ve eserin tüm bu yıllar boyunca sağlam kalması oldukça etkileyici detaylardır.

Bu eserin o dönem için önemli olmasının sebebi, Nefertiti'nin güçlü bir kraliçe olmasıydı. Nefertiti, o dönemde güzelliği ile ünlüydü. Mısır tarihinin birçok kaynağı, onun çok güzel olduğunu anlatır ve bu heykelde bize güzelliğini aktarmaya çalışır. Ayrıca, Nefertiti ve eşi, "Aton" adı verilen yeni bir dini yaymaya çalışmışlardır ve bu dönem, Mısır tarihinde büyük bir reform dönemi olarak bilinir. Bu nedenle, Nefertiti o dönem için çok önemli bir kişiydi. Nefertiti, sadece o dönemde değil, belki de gelecek nesiller için de önemliydi çünkü o ve eşi tek tanrılılığın temellerini atmışlardır.

Mısır, gerçek bir sanat ve kraliyet imparatorluğuydu. Mısır medeniyeti, Nil nehri kıyısında kurulmuştur. Toplum, Nil'in akışı ile şekillenmiştir. Hükümdarlarına Firavun ve tanrı kral olarak bakarlardı. Firavun, tanrının enkarnasyonu olarak görülürdü. Ölümden sonra hayata inanılırdı ve firavunun ruhu çok önemliydi. Ölülerini mumyalarlardı. Rölyef sanatı, mücevherat, heykel ve anıtsal mimari, Mısır sanatının öne çıkan ilk unsurlarıdır. Mısırlılar, birçok tanrının varlığına inanırlardı. Güneş tanrısı, Mısır için çok önemliydi. Firavun Akhenaten, güneş tanrısına inanırdı. Nefertiti, firavun Akhenaten'in eşiydi. Nefertiti, MÖ 1353-1336 yılları arasında Firavun Akhenaten ile birlikte hüküm sürmüştür.

Akhenaten dönemi, tarihçiler tarafından "kargaşa dönemi" olarak adlandırılır. Akhenaten, "tanrısız hükümdar" olarak da bilinir. Mısır dininin farklı yönlerini ortaya çıkarmış, kraliyet sanat stilini yönetmiş, Mısır'ın başkentini taşımış ve yeni bir mimari kullanmıştır. Akhenaten, Amarna dönemini ilginç kılan kişidir. Amarna dönemi (MÖ 1353-1336), Akhenaten'in hüküm sürdüğü yıllar olarak adlandırılır. Amarna dönemi, geleneksel Mısır monarşisinden belirgin bir ayrılışı gösterir. Akhenaten, birçok reform yapmıştır. Akhenaten, başkenti Teb'den Akhetaten'e (şu anki Amarna) taşımıştır. Kendi dini inançlarını benimsemiş ve halkı baskı altına almıştır. Kendi Aton'una tapmış ve onun için yaşamıştır. Akhenaten, Nefertiti'nin kocasıydı ve birlikte yaşadıkları dönem Amarna Dönemi olarak adlandırılır.

Thutmose, bu dönemde yaşayan ünlü bir heykeltıraştı. 1912'de araştırma yapan bir grup Alman arkeolog tarafından bulunan stüdyonun ona ait olduğu belirlenmiştir. Bulunan atölyenin deposunda, başkalarının kopyalaması için çok renkli bir Nefertiti büstü vardı. Diğer odalardan bulunan materyallerde, Akhenaten'in diğer eşi ve ailesine ait eserler de bulunmuştur. Thutmose'yi bu dönem için özel kılan şeylerden biri, odalardan birinde bulunan yaşlı bir kadının nadir heykelidir. Thutmose'yi farklı kılan bir diğer şey, firavunun ve ailesinin heykellerini yapacak kadar yetenekli olmasıydı. Mısır'da kadınlar genellikle kusursuz ve genç olarak tasvir edilirdi, ancak bu heykelde kırışıklıklar vardı. Sonuç olarak, Mısır, antik çağın güçlü, karmaşık ve sanatsal bir merkeziydi ve Thutmose, Mısır tarihinin Amarna döneminde yaşamış bir heykeltıraştı.

Şimdi Nefertiti ve büstünden bahsetmek istiyorum. Büst, 1912'de Thutmose'nin atölyesinde Alman arkeologlar tarafından keşfedildi (MÖ 1345'te Thutmose tarafından yapılan Nefertiti büstü). Kireçtaşı bir çekirdekten yapılmış ve üzerine boyalı alçı katmanları kaplanmıştır. Yüzü tamamen simetriktir ve neredeyse hala sağlamdır, ancak sol gözde sağ gözde bulunan yastık eksiktir. Sağ gözün pupillası kuvarstan yapılmış, siyah boya ile boyanmış ve balmumu ile sabitlenmiştir. Nefertiti, "Nefertiti başlık tacı" olarak bilinen karakteristik mavi başlığını takar. Heykelin kulağı biraz hasar görmüştür. Büst ilk bulunduğunda, sağ gözdeki iris sol gözde yoktu. Bu irisi çok uzun süre aradılar, Nefertiti'nin bir hastalığı olduğu ve gözünü kaybettiği düşünülse bile.

Nefertiti, antik dönemin en güzel kadınlarından biriydi. Nefertiti'nin duruşu ve bakışının anlamı, gücü ve hırsı olmasına rağmen, bir kraliçenin hala güzel olarak adlandırılmasının, onun kadın olmasından kaynaklandığı hissini verir. Bu büstün bir sanat eseri olmasının sebebi, bir sanat eserinin sanat eseri olabilmesi için üç öğenin gerekliliğidir: bir sanatçının yaratımı, eser ve onu anlayıp takdir eden insanlar. Nefertiti büstü bize güzellik ve kusursuzluğu, güç ve insanlığı gösterir. Nefertiti büstüne baktığınızda estetik bir zevk alabiliriz. Nefertiti büstünü özel kılan birçok şey var; Nefertiti güzel bir kadındı, ama aynı zamanda güçlüydü ve büste baktığımızda yanakları ve çenesindeki detaylardan güzelliğini, eşsiz tacı ve duruşundan ise gücünü görebiliriz. Bu sanat eserini seçmemdeki en büyük sebep, Nefertiti'nin gücü ile hatırlanmasıdır. Bir diğer sebep ise, Mısır'ın çok uzun süre sağlam kalacak kadar başarılı sanat eserleri üretmiş olmasıdır. Kısacası, Nefertiti büstü nefes kesici bir sanat eseridir.

Nefertiti büstünü o dönem için önemli kılan birçok unsur vardır. Mısır, yıllar boyunca birçok firavun gördü. Hepsi güç sembolleriydi, ancak Nefertiti özeldi. Nefertiti'yi özel kılan şeylerden biri, Nefertiti'nin firavunla eşit bir konumda olması ve onun kadar saygı görmesiydi. Nefertiti, büyük bir medeniyeti bir kadının da yönetebileceğini herkese kanıtlamıştı. Nefertiti, firavun eşi öldükten sonra da yönetmeye devam etmiş ve birçok firavunun yapamadığını yaparak tüm bir medeniyeti bir araya getirmişti. Kısacası, bu büst, o dönemin en güçlü insanlarından birini temsil eder. Bu büstü özel kılan bir diğer şey ise Thutmose'nin ustalığıdır. Büst, Nefertiti'nin ne kadar güzel olduğunu bize gösterecek şekilde yapılmıştır. Ayrıca, Nefertiti'nin bir gözü eksiktir ve bu gözün neden tamamlanmadığı bir gizemdir. Özetle, bu eser o dönemin en önemli eserlerinden biridir çünkü Nefertiti, gerçek bir güç ve hakimiyet sembolüdür. Aynı zamanda, bir kadının gücünün sadece güzellik olmadığını gösterir ve bu eser ustalıkla yapılmış olup, Nefertiti'nin özelliklerini, zerafetini ve inceliğini bize yansıtabilmiştir. Sonuç olarak, Nefertiti büstü, o dönemin en önemli eserlerinden biridi