Aytmatov'dan; Toprak Ana

Bir kadın kaç canın acısını yüreğinde taşır. Mazinin kanlı semalarında yaşananları hafızasına kazıyan Tolgonay'ın öyküsünü belkide son defa açtığı o günün ziyaretçileriyiz bizlerde.

Uzun bir sessizlikle başlar bizim hikayemiz kadınlardan biri sessizliği bozar. Dertlidir ama dermanıda kendindedir herkesin bildiği sır değildir ama ya o küçük çocuk o bilir mi geçmişini. Hadi o hikayeyi bir de benim için canlandırın gözlerinizde.

Evvel zamanlar ırgatta herkesin çalıştığı toprağa insan elinin değdiği o zamanlar da aşık olmuş iki genç uzun zaman geçmeden birleşmişler bu dünyaya da üç tane oğul vermiş Tolgonay. Oğlanlar süs değil ya kenara bir avuç tohum eksek hepsi boy alır zamanla onlarda büyümüş. Aile geleneklerini sürdürmek üzere en büyüğü tarlaya, ortancası uzak diyarlara mualllim olmaya, en küçük ise ona biraz daha zaman var.

Zamandan bahsettik bir çağlayan gibi akmış yıllar birbirini kovalamış büyük oğlu evlenmiş yuvası olmuş. Lakin zifir gibi karanlık, yürekleri hoplatan acı haber tez yayıldı. Savaş başlamıştı ve köyün, vilayetin kısaca tüm eli silah tutabilecek genç erkeklere bir çağrıydı bu Tolgonay'ın oğullarına nice ananın evladına çağrı.

Yavaş yavaş gitti köyün delikanlıları toprak mahsulle değil kana doydu o yıl uzun süreler geçti. Körpecik gelinine üzüldü kendinden önce ona anlatamadığını toprağa anlattı, Torgonay. Zaman öyle geçti ki evinden er kişiler tek tek cepheye çağrıldı. Sırayla kara haberleri geldi. Kocasına mı üzülmeliydi genç gelininin ağıtlarına mı oğullarının gidip dönmeyişine mi. Hangi ızdırabı bu bedene sığardı Tolgonay'ın kalbi acıyla kavrulmuştu. Taş olsa dayanmazdı bu acılara toprağa koştu toprak ona yuva oldu. Anlattı hikayesini zaman akıp gitti, hiçbir saat öncekine benzemedi. Ölümü şikayet etmeden direnmeden karşılamayı öğrendi topraktan.

İki kadın baktı biri ebediyetten aldı tüm bilgisini yakındı toprak ana savaş ne menem şeydi. Torgonay baktı ona bitmişti savaş ama izleri akıllardan acısı yürekten silinmemişti.