Bilmeye Cesaret Et "Sapere Aude!" Nedir?
Bu Latinceden gelen kavram yaşantımızın her yerinde. Nedir bu Sapere Aude?
Sapere Aude! Latinceden gelen bu terim, ilk kez Latin Horatius tarafından Epistles 2. şiirinde kullanılmıştır. Anlamı itibariyle daha sonralarında ünlü filozof Kant tarafından sıkça benimsenip kullanılmıştır. Peki ya nedir bu Sapere Aude?
Aydınlanma, insanın kendi suçu ile düşmüş olduğu bir ergin olmama durumundan kurtulmasıdır. Bu ergin olmama durumu ise insanın kendi aklını bir başkasının kılavuzluğuna başvurmaksızın kullanamayışıdır. İşte bu ergin olmayışa insan kendi suçu ile düşmüştür; bunun nedenini de aklın kendisinde değil, aklını başkasının kılavuzluğu ve yardımı olmaksızın kullanmak kararlılığını ve yürekliliğini gösteremeyen insanda aramalıdır: ‘’Sapere Aude!’’ (Aklını kendin kullanma cesaretini göster — Bilmeye cesaret et.)
Kant'ın ‘’Aydınlanma Nedir?’’ başlıklı yazısından alınan bu paragrafta aslında insanların yaptığı herhangi bir şeyde ödül, çıkar ya da ceza ilişkisinden çıkıp, kendi hür iradeleriyle hareket etmelerini söyler.
Günümüzde hepimiz bazı noktalarda kendimize ket vurup kabuğumuza geri çekilmeler yaşıyoruz. Bazılarımız ise daha atılgan daha cesaretli olabiliyor. Bizler için en büyük cesaret örneği; sınırlanan coğrafyanın, geleneklerin, toplumsal normları aşabilen onlara karşı güçlü durabilen insanların göstermiş olduğu cesarettir. O kabuğuna geri çekilmiş kişilerin de aslında "Bilmeye Cesaret Et" cümlesine erişebilmeleri, kendi düşüncelerini özgürce ifade edebilmeleri büyük bir adımdır.
Türkiye' de "Sapere Aude!" Diyebilen İnsanlar;
Bilmeye cesaret et! Kendi aklınla düşünmeye ve akıllı olmaya cesaret et. Bilgi için tüm varını yoğunu ortaya koyan insanlar.
En başında Mustafa Kemal Atatürk gelse de Ali Nesin de bu kategoriye girebilmiş insanlar arasındadır.
Matematik uğruna oldukça savaş vermiş, çocukların matematikten korkmamasını sağlamak adına İzmir\Şirince de “Matematik Köyü” diye adlandırdığı bir evi çocuklara açmıştır. Matematik konusunda oldukça ustalaşmış, çocuklara matematiğin aslında ne kadar eğlenceli olabileceğine dair uğraşlarda bulunmuştur.
Babası Aziz Nesin’nin izinden giderek kendini öğrenmeye, öğrendiklerini de aktarmaya adamıştır.