Cahit Sıtkı Tarancı: Yanlış Anlaşılan Hüzün

"Bütün bahçeler kilitli, anahtar Tanrı'da kaldı."

Hastalık, yalnızlık derken döneminin hiçbir kokusunu üstüne sindirmeden özgürce şiirini yazmıştır Cahit Bey. Kendisi liselerde bize anlatılırken , "Ölümden korkarmış, bu yüzdenmiş bütün şiirler." diye lanse edilirdi. Hiç anlam veremedim buna. Ölümden korkmuyordu ki, ölümün asıl hakikat olduğunu söylüyordu. Ve onca hastalıkla boğuşan biri, sağlıklı birinden daha çok yakın olabilir ölüme. İstisnalar kaideleri bozmaz. Bu psikolojiye sahip biri için anılarda yaşamak ve geleceği pek net görememek normal olsa gerek.

Yanlış anlaşılan hüzünlerin ulaşamadığı yerler, kaybolmalarına yol açıyor. Hiç anlaşılmamak deniyor işte buna. Doğru anlaşıldığını düşünmüyorum kendisinin. Oysa ne de basit görünüyor şiirler. Üç dört dize yazıyor, kafiyeler vesaire derken oyalanıyoruz anlamla kaynaşmak yerine. Ölümden korkmadığına emin olalım. Korkak biri zaten şiir yazmazdı. 

"Bütün bahçeler kilitli, anahtar Tanrı'da kaldı."

Bu sözü söyleyen bir insan bize kulluğu özetler. Tanrı var ya da yok ama biz o bahçeye yine de bir kul olarak gireceğiz. Yani ölümle gireceğiz. Bu ne boyun eğiş ne de korkaklıktır. İşin sırrını çözmüş de olabilir. 

"Gemi yüzü görmeyen bir limanın hüznünü

Kimsesiz gönlüm kadar hiçbir gönül duymadı"

Aşkı ifade ediş şekline hayranım. Masal anlatır, kandırır gibi değil de öyle candan bir söyleyiş şekli. Sevda kelimesini sık sık kullanıyor, döneminin güzelliği... Hastalık ve yalnızlık onu sevgisizliğe de düşürmüş olsa gerek. Yalnızlığın sevgiye hasret kalmak zorunda bırakması zordur, eminim ki herkes bunu ömrünün bir kısmında yaşamıştır ve kalbinde bir delik açılmıştır.


"Tekrar duyduğun gün sesimi gökkubbede,

Hatırla ki mahşer günüdür

Ortalığa düşmüşüm seni arıyorum."


Kısaca, hüzün ne korkaklık ne de kaçıştır. Dönüşebilen her şey döngüye dahildir. Ölümden korkmak yerine, şair gibi "Hangimiz yalnız değiliz ki bu dünyada" diyebilmek gerek. Kaçmadan sonuna dek yaşayabilirsek, hüzün bir hançer dahi olsa, duygularımızı yanlış anlaşılmalardan kurtarabiliriz.