Duygusal Zeka

Duygusal zeka nedir?

Duygusal zeka kişinin kendisinin ve başkalarının hislerini gözleyip düzenleyerek; hisleri, düşünce ve eylemlerine kılavuzluk edecek şekilde kullanabilmesidir (1). IQ'dan farklı olarak duygusal zeka geliştirilebilir.

Duygusal zekanın beş ana bileşeni bulunmaktadır. Bu bileşenler: öz bilinç, duygularını yönetebilme, kendini harekete geçirebilme, başkalarının duygularını anlayabilme ve ilişki yürütebilmedir.

• Öz bilinç: Bireyin hissettikleri, davranışları ve kendinin farkında olmasıdır.
• Duyguları yönetebilme: Bir durum karşısında farklı hisler içinde olabiliriz. Örneğin bir anda öfkelenebiliriz, gözlerimiz dolabilir. Bunlar doğal duygularımızdır. Bu duyguları bir anda har vurup harman savurmak yerinde dengeli bir şekilde yaşamalıyız.
• Kendini hakerete geçirme: Nasıl hissettiğimize değil de yapmamız gerekenlere odaklanmalıyız. Evet bazı günler hiçbir şey yapmak istemeyiz ama bizi bekleyen bir sürü sorumluluğumuz vardır. Bu noktada keyifsizliğimize değil yapmamız gereken görevlere odaklanmamız gerekmektedir.
• Başkalarının duygularını anlayabilme: Empati olarak isimlendirdiğimiz başkalarının duygularını anlayabilmek; bizim iyi, kötü günlerimiz olduğu gibi başkalarının da böyle süreçlerden geçtiğini ve onları anlayabilmeyi veya anlamaya çalışmayı ifade eder.
• İlişkileri yürütebilme: İki birey arasındaki iletişimi sürdürebilme özelliğidir.

Duygusal zekayı harekete geçiren yetenekler:

• İyimserlik
• Öz gerçekleştirme
• Mutluluk
• Bağımsızlık
• Sosyal sorumluluk

Duygusal zekaya sahip bireylerin diğer bireylere göre daha fazla sahip olduğu yetenekler:

1. Başarısızlık karşısında motivasyonu koruma ve sabır yeteneği
2. Ani istekleri kontrol yeteneği
3. Duygularını kontrol yeteneği
4. Diğer bireylerle empati yeteneği

Kaynaklar

1. Örs, F., & Karademir, A. Ç. (2021). DUYGUSAL ZEKÂ VE TÜKENMİŞLİK: BİBLİYOMETRİK BİR ÇALIŞMA. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, (7), 1-15.