Düzensiz Göç ve Göçmen Kaçakçılığı Suçu

Düzensiz Göç Nedir?

Düzensiz göç, bir ülkeye vize veya ikamet izni almadan yasa dışı yollarla giriş yapmak, bu ülkede kalmak ya da yasal yollarla giriş sağlanmış olsa bile izin verilen süre sonunda ülkeden çıkmamak anlamına gelen bir terimdir.

Suriye'de yaşanan iç savaş sonrası Suriye ülkesi ile olan sınırlarımız üzerinden başlayan düzensiz göç, bugün Afganistan, Pakistan, İran ve diğer Ortadoğu ülkelerinden akınlar halinde gerçekleşen kontroldışı bir sürece dönüşmüştür. Düzensiz göçmenler konusunda pek çok yasal önlem alınmaktadır. Ancak ülkemizde her ne kadar yasal önlemler alınsa da, Dünya'nın içinde bulunduğu konjonktürde düzensiz göç önlenmesi güç bir hal almıştır.

Son yıllarda, teknolojinin iletişim üzerindeki etkileri ile, gelişmemiş ülke vatandaşları kendi ülkelerinde sunulan hayat standartları ile gelişmiş ülkelerin vatandaşlarına sağladığı hayat standartlarını karşılaştırmaya başlamıştır. Bunun yanı sıra ülkeler arasındaki ekonomik farklılıklar, sınırlı kaynaklarının paylaştırılmasındaki adaletsizlikler, gelişmemiş ülke vatandaşlarının yaşadıkları ekonomik istikrarsızlık ve sorunlar, bazı ülkelerin vatandaşlarına uyguladığı insan haklarına saygısız, baskıcı ve anti-demokratik rejim uygulamaları, iç savaşlar ve olumsuz coğrafi koşullar nedeniyle düzenli ya da düzensiz göç yoluna itilen insan sayısı artmıştır. İnsanlar, vatandaşlık bağı ile bağlı oldukları ülkelerden ayrılarak sosyal, ekonomik ve demokratik bakımdan daha ileride olduğunu düşündükleri ülkelerde yaşamak için göç etmektedirler.

Tabi ki, düzensiz göçün insanlar üzerinde maddi ve manevi pek çok olumsuz etkisi bulunmaktadır. Düzensiz göçün bir sonucu d, maalesef ülkemizde son yıllarda göçmen kaçakçılığı suçunun işlenme oranında da ciddi bir artış meydana gelmesidir. Yabancı bir ülkeye sığınmak niyetiyle yola çıkan sayısız mağdur bu suçun failleri tarafından asılsız vaatlerle kandırılmakta maddi ve manevi kayba uğratılmaktadırlar.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu:

Göçmen Kaçakçılığı suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'muzun 'Uluslararası Suçlar' üst başlıklı 'Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti' alt başlıklı 79. maddesinde düzenlenmiştir.

Türk Ceza Kanunu'nun 79. maddesindeki düzenleme ile, doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek maksadıyla, yasal olmayan yollardan bir yabancıyı ülkeye sokan veya ülkede kalmasına imkan sağlayan, Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkan sağlayan kişiler, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılmaktadır. Hukukumuzda, göçmen kaçakçılığı suçunda fail, diğer suçlardan farklı ve istisnai olarak, suç teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi, tamamlanmış gibi cezalandırılmaktadır. Kanunda sayılan seçimlik hareketlerden birinin gerekleştirilmesi halinde suç oluşacaktır.

Göçmen kaçakçılığı suçu, bir tüzel kişinin yani şirket ya da dernek gibi bir oluşumun faaliyeti çerçevesinde işlenirse, tüzel kişi hakkında tüzel kişilere özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunmaktadır.

Göçmen kaçakçılığının, mağdurların hayatı bakımından bir tehlike oluşturması, onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi hâlinde, faile verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar artırılmaktadır.

Göçmen Kaçakçılığı suçunun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde verilecek ceza yarısına kadar arttırılmaktadır. Göçmen kaçakçılığı bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenirse, verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılmaktadır.

Göçmen kaçakçılığı suçu sıkça insan ticareti suçu ile karıştırılmaktadır. İki suç bakımından yapılacak karşılaştırmada mağdurun rızası dahilinde gerçekleştirilen eylem ve davranış varsa göçmen kaçakçılığı, mağdurun rızası yoksa insan ticareti suçu oluştuğu söylenebilir.

Düzensiz göç, hedef ülke- transit ülke- kaynak ülke hattı üzerinde gerçekleşmektedir. Türkiye, bulunduğu coğrafi konum itibariyle genellikle ya hedef ülke ya da transit ülke olarak seçilmektedir. Türkiye'nin göçmenler tarafından transit ülke olarak kullanılması halinde genellikle göçmen kaçakçılığı suçuna konu olaylar yaşanmaktadır. Suçun mağdurları, bir kısım göçmen kaçakçıları ile yasadışı yollardan anlaşarak ülkemize giriş yaptıkları noktadan hedef ülkeye ulaşabilecekleri en yakın yerleşim yerlerine seyahat talep etmektedirler.

Düzensiz göç, ülkemizin kültürel yapısını ve düzenini bozan kontrolsüz bir unsurdur. Düzensiz göçmenler, çoğunlukla bulundukları ülkelerde sosyal ve ekonomik bakımdan dezavantajlı grupları oluşturmaktadırlar. Düzensiz göçmenlerin yoğun bulundukları bölgelerde suç işlenme oranlarında artış yaşandığı gözlenmektedir. Bu durum uzun uğraşlarla temin edilen kamu güvenliği ve düzenini tehdit etmektedir. Pek çok ülke, düzensiz göçün ve beraberinde getireceği sorunların önüne geçmek için sınır güvenliği konusunda katı önlemler almaktadır. Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemiz açısından ise, yetkililerin aldığı önlemler bulunmakta ve fakat her gün basına yansıyan Akdeniz'de Yunanistan'a botlarla geçmeye çalışan göçmen haberleri ile transit geçiş noktalarında göçmen sayılarındaki artış bu önlemlerin yetersiz kaldığını ortaya koymaktadır.