Edebiyatta Modernizm Ve Modernist Akımlar

Edebiyat modernizmine bir bakış.

Cenkhan Kahraman

20 Aug, 20222 min read

Yeniçağcılık anlayışı ya da Çağdaşlaşma akımı olarak ifade edilebilir.

Modernizm, “Geleneksel olanı reddetme tavrı” olarak tanımlanabilir.

Modernizmi Esas Alan Anlayış ve Özellikleri

• Modernizmi esas alan eserlerde alegorik anlatıma önem verilmiş; duygu, düşünce ve davranışlarıyla insanın karmaşık bir varlık olduğu kabul edilir.

• Var olan kültürün artık bir kenara atılarak yeni bir kültüre ihtiyaç olduğu düşüncesini benimsenir.

• Modernizmin temelinde, modern bilimin etkilerinin geleneksel otoriteyi zayıflatan yenilikleri vardır.

• Modernizm vasatlığa, bayağılığa, yerleşmiş kabullenişlere isyandır.

• Olay örgüsü, insana özgü gerçekliği ve estetik kaygıyı yansıtılır.

• Modernizm, gerçeğin dış dünyada değil insanın iç dünyasında olduğuna inanır. Bu nedenle psikolojik olana, bireyin ruhuna, bilinçaltına yönelir.

• Yapıtlarda sanatsal boyuta, tekniğe, dilin kullanımına ve biçimine önem verilir.

• Bilinç akışı, iç konuşma yöntemleri kullanılır, geriye dönüşlerle zaman zinciri kırılır.

• Simgelere, mitolojiye ve mistisizme yönelir.

• Yaşam çok boyutlu ve zor kavranan bir olgu, insan karmaşık bir varlıktır.

• Soyut gerçeklik önem kazanır.

• Bireyin bunalımları, toplumla çatışmaları ve bireyselliğe yer verilir.

• Modernist romanlarda neden-sonuç ilişkisi ortadan kalkmıştır.

• Roman ve hikayelerde çağrışıma çok yer verilir, şiirsel bir anlatım benimsenir.

• Bu düşüncenin etkileriyle birlikte gelenekselleşir, üstü kapatılır, gerçek şekli gizlenmiş birtakım gerçekler ortaya çıkarılır.

• Modernizm, sanat anlayışı olarak klasisizme karşı çıktığı için gerçekçi sanat anlayışından kopmayı temsil eder.

• Modernizm sosyal alan, sanat, mimari ve edebiyatta kendini göstermiştir.