Empati Nedir? Nasıl Kurulur?

Empati ne demektir?

Empati, diğer insanların ne hissettiğini duygusal olarak anlama, olaylara onların bakış açısından bakma ve kendinizi onların yerinde hayal etme yeteneğidir. Esasen kendinizi bir başkasının yerine koymak ve onun hissettiğini hissetmektir. Başka birinin acı çektiğini gördüğünüzde, kendinizi anında diğer kişinin yerinde hayal edebilir ve yaşadıklarına sempati duyabilirsiniz. İnsanlar genellikle kendi hislerine ve duygularına oldukça iyi uyum sağlarken, başka birinin kafasına girmek biraz daha zor olabilir. Kısaca empati başka bir kişinin, hayvanın veya kurgusal karakterin düşüncelerini ve duygularını tanıma, anlama ve paylaşma yeteneğidir. Kişinin kendi bakış açısını değil, başka bir kişinin bakış açısını deneyimlemeyi içerir ve zorlamadan ziyade içeriden gelen olumlu, sosyal veya yardım edici davranışlara olanak tanır.

Nasıl empati kurulur?

Aktif Dinlemek

Dinlemek, diğer insanlara empati göstermenin en etkili yollarından biridir. Aktif dinleme yaparken o kişiye odaklanmamız gerekiyor. Telefonunuzla oynamıyoruz ya da herhangi bir düşüncenin dikkatimizi dağıtmasına izin vermiyoruz. Diğer kişinin söylediklerini gerçekten dinliyoruz ve anlıyorsunuz. Aktif dinleme, bir konuşmacıyı dikkatle dinlememizi, ne dediğini anlamamızı, yanıt vermemizi, söylenenler üzerinde düşünmemizi ve bilgiyi daha sonrası için saklamamızı gerektirir. Bu hem dinleyicinin hem de konuşmacının konuşmaya aktif olarak katılmasını sağlar. Dinleyici, mesajını daha iyi anlamak için konuşmacının davranışına ve beden diline dikkat etmek gibi aktif dinleme tekniklerini kullanabilir ve başını sallama, göz teması gibi görsel ipuçlarıyla birlikte izlediğini gösterebilir.

➢ Aktif dinleme nasıl olur?

-Beklemek

Aktif dinlemenin ve etkili bir dinleyici olmanın bir amacı, karşımızdaki kişiye düşünme ve konuşma fırsatı veren rahat bir ton belirlemektir. Yanıt vermeden önce "bekleme süresine" izin vermek önemlidir. İletişim kurduğumuz kişinin sözünü kesmemek, cümlelerini bitirmesini beklemek ve karşımızdaki kişinin lafını bitirir bitirmez düşünmeden cevap vermemek önemlidir. Aktif dinlemeye girerken beden dilinize dikkat edin. Şu ana odaklanın, göz teması kurun ve dinleyici olarak saygı çerçevesinde hareket edin. Karşımızdaki kişi konuşurken lafını sürekli bölersek aktif bir dinleme sağlayamayız. Söylenenleri sabırla sonuna kadar dinleyerek beklemeliyiz. -Dinlemek

Dinlemek karşımızdaki kişiyi anlamanın ilk basamağıdır. Karşımızdaki kişiyi dinlediğimizi belli eden cümleler kurmak önemlidir. Bir kişiyi dinlerken dikkat dağıtıcı başka şeylerle ilgilenmemeliyiz. Karşımızdaki kişiye zaman tanıyarak onun konuşmasını beklemek en doğru yaklaşımlardan birisi olacaktır. Karşımızdaki kişinin söyleyeceklerini sonuna kadar dinlemek bize düşünme fırsatı tanıyacaktır. Söylediği sözlerin arasına girmemek, başımızla onu onaylamak dinlediğimizi karşı tarafa belli etmenin bir yoludur. Göz teması kurmak bu aşamada en önemli unsurlardan bir tanesidir.

-Yargılamamak

Aktif dinlemede karşındakini yargılamadan yalnızca anlamak için dinlemek gerekir. Aktif dinleme açık bir zihin gerektirir. Aktif bir dinleyici olarak yeni fikirlere, yeni bakış açılarına ve yeni olasılıklara açık olmalıyız.

-Soru sormak

Aktif dinleme yaparken belirsiz veya net olmayan herhangi bir konu hakkında soru sormaktan çekinmemeliyiz. Soru sormak karşımızdaki kişiyi dinlediğimizi gösterir. Sorulan doğru sorular iletişimi güçlendirir ve daha çok şey anlatmasını sağlamış oluruz.

-Teyit etmek

Konuşma ilerledikçe cümleleri yeniden kendi ifadelerimizle söylemek, teyit etmek önemlidir. Somut ve yargılamayan bir şekilde aynı cümleleri farklı biçimlerde tekrar ederek karşımızdaki kişiyi daha iyi anlayabiliriz. Bunları ifade etmek, diğer kişinin bakış açısını kavradığımızı gösterir. Ayrıca her iki tarafın da karşılıklı olarak net olmalarına yardımcı olur. “Yani…”, “Yanlış anlamadıysam…”, “Yanlışsam düzeltin lütfen…” gibi cümleler kullanarak teyit edebiliriz.

-Duyguları ifade etmek

Karşımızdaki kişinin duygularını anladığımızı ifade etmek aktif dinleme yapmakta önemlidir. Kişinin üzgün, kızgın ya da sıkıntılı bir durumda olduğunu ve kişinin duygularını ona ifade etmek, onun da fark etmesini sağlamak yarar sağlar. Örneğin “Yanlış anlamadıysam sizi biraz …. Gördüm /hissettim.”, “Sanırım kızgınsın.” gibi cümleler kullanılabilir.

Yargılamamak

Bu, empati uygularken ve farkındalık uygularken önemli bir adımdır. Özellikle birisiyle ilk kez tanışırken veya etkileşimde bulunurken, anında karar vermek gerçekten zor olabilir. Yine de bu empatik olmak için çok önemli bir adımdır.

• Hemen kötü veya iyi olduğunu söylemeden başka birinin bakış açısını daha derinden anlamaya çalışın. Bu şekilde daha derin bir anlayış düzeyine ulaşabilirsiniz. Bu mutlaka diğer kişinin haklı veya iyi olduğu anlamına gelmez, ancak daha derin bir bakış açısı kazanmak için zaman ayırmak, onlara karşı empati geliştirmenize yardımcı olacaktır.

• Elbette bu, eğer biri kınanacak bir şekilde davranıyorsa (ırkçı veya cinsiyetçi şeyler söylüyorsa veya kabadayı gibi davranıyorsa) müdahale etmemeniz veya bir şey söylememeniz gerektiği anlamına gelmez. Konuşmak bir cesaret ve merhamet eylemidir.

• Başkaları hakkında ani kararlar vermek, insan olmanın temel bir yönüdür. Bu yeteneği, potansiyel olarak tehlikeli insanları ve durumları okumak için atalarımızdan geliştirdik. Ancak, bu doğuştan gelen mekanizmayı geçersiz kılmak zor olabilir.

• Bir dahaki sefere kendinizi başka bir kişi hakkında ani bir yargıda bulunurken bulduğunuzda, bu yargıyı geçersiz kılmaya çalışın:

1) Kişinin yaşadığı bir durumla empati kurmanın yollarını bulmak için kişiye daha derinden bakın.

2) Bu kişinin sizinle muhtemelen ortak olduğu birkaç şeye dikkat çekmeye çalışın (evrensel ortak noktaları ortaya çıkarabildiğimiz zaman, başkalarını yargılamamız daha az olasıdır).

3) Kişiye sorular sormak, böylece benzersiz hikayeleri hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.

Duyguları Açmak

Sadece birini dinlemek, ikiniz arasında bir köprü kurmayacak. Duygusal olarak açılmak, inanılmaz derecede zor ve cesur bir şeydir, ancak başka bir kişiyle olan bağı derinleştirecektir. Empati iki yönlü bir yoldur. Bu, güvenmek ve duygusal bir bağlantıyı paylaşmakla ilgilidir. Gerçekten empati yapmak için, karşılıklı olarak başka biriyle kendi içinizi paylaşmanız gerekir. Bu, tanıştığınız her kişiye hayat hikayenizi dökmeniz gerektiği anlamına gelmez. Kendinizi kiminle paylaşacağınıza siz karar vereceksiniz, ancak empati pratiği yapmak için, özellikle de hiç beklemediğiniz insanlarla açılma olasılığına ve fırsatına açık olmalısınız.

Yardım etmek

Bu, birinin neler yaşadığını gördüğünüzü ve onlar için hayatı kolaylaştırmak istediğinizi gösterir. Yardım teklif etmek büyük bir empati eylemidir, çünkü karşılığında hiçbir şey istemeden başka biri için bir şeyler yapmak için gününüzü ayırmaya istekli olduğunuzu gösterir. Yardım teklif etmek, sizinle aynı binaya giren bir kişiye kapıyı tutmak veya sıradaki kişiye kahve ısmarlamak kadar basit olabilir. Sadece yardım etme fırsatı sunmak bile empatik bir jest olabilir. Bir arkadaşınıza, herhangi bir şeye ihtiyaçları olursa, yardım ve destek olabileceğinizi söyleyin.