Eski Dünya Mutfağına Kazandırılan Yeni Tatlar

Christopher Columbus'un 1492 yılında Amerika kıtasını keşfetmesiyle birlikte; bu kıtanın toprak tipi, yağış miktarı, iklimi yani farklı coğrafyası sebebiyle daha evvel dünyanın bilmediği, tatmadığı gıdalar keşfedilmiştir.

Bunlardan ilki domatestir. Domatesin Avrupa’ya ilk gelişiyle birlikte zehirli olduğu düşünülmüş ve süs bitkisi olarak kullanılmıştır. Yenmeye başlandığı zamanlarda ise kızarmış halinin bozuk olduğu düşünülmüş ve yeşilken tüketilmiştir. Domatesin ülkemize gelişi yıllar sonra olmuştur ve ilk gelen domatesler küçük meyveli kiraz domateslerdir. Domatesin bahtı, İtalya’da pizza sosunda ve salatalarda kullanılmasıyla açılmıştır. Umami tada sahip olması, etli ve sulu yapısıyla günümüzde dünyanın her yerinde sık sık üretilmekte ve tüketilmektedir.

Domates dışında yine bütün dünyayı etkileyen diğer bir tat ise tartışmasız patatestir. Dünyanın kaderini değiştiren altı bitkiden birisi kabul edilen patates, Amerika’dan Avrupa’ya getirilmiş; önceleri pek beğenilmemekle birlikte sonradan hızlı bir gelişme göstererek temel gıda maddelerinin arasında yer almıştır. Şimdiyse, Avrupa da dahil olmak üzere dünyanın her yerinde kızartması, haşlaması, püresi, salatası tüketilmektedir. Ülkemize ise Avrupa’dan özellikle Malta’dan geldiği ve sarayda tüketildiği bilinmektedir.

Patatesi saymışken ayçiçeğini saymamak olmaz. Kuzey Amerika’dan Avrupa’ya İspanyollar tarafından 16. yy'da getirilen ayçiçeği önceleri tıpkı domateste olduğu gibi süs bitkisi olarak yetiştirilmiştir. Yağı için yapılan çalışmalar Sovyetler Birliği’nde yapılmış ve buradan bütün dünyaya yayılmıştır. Ülkemize Balkan göçleri ile geldiği kabul edilen ayçiçeği, bizde de çok yeni olmasına rağmen çok hızlı gelişme göstermiş olup en önemli yağ bitkimizdir. Ülkemizde ve dünyada en sık kızartma yağı olarak kullanılmakla birlikte, gıda sanayisinde de paketli ürünler ve şekerlemelerde sık sık kullanılmaktadır.

Bu besinlerin yanında pamuk, tütün, fasulye, biber, kabak, mısır gibi gıdalar da yeni kıtanın keşfiyle birlikte çeşitli mutfaklarda kullanılmaya başlanmıştır.

Güney Amerika’ya baktığımızda başta bütün dünyayı etkisi altına alan kakaoyu sayabiliriz. Kakaonun keşfiyle birlikte, çikolata üreticiliği ortaya çıkmıştır ve günümüzde de çikolata sanayisi çok büyük bir kitleye hitap etmektedir.

Kakaonun yanı sıra çeşitli egzotik meyveler de ekvatoral iklim ve toprak tipi sebebiyle Güney Amerika’dan dünyaya yayılmıştır. Ananas, papaya, pitaya, çarkıfelek ve avokadoyu bu meyveler arasında sayabiliriz.