Filmlerle Yakın Türkiye Tarihi

1940'lar ve 2000'ler arasında yaşananlara bakmak için filmler.

8 Jan, 20242 min read

Tarihle ilgili bilgi toplamak istediğimiz zaman tarafsız bilgiye ulaşmak birincil kaynaklar haricinde zor olabiliyor. Dolayısıyla bu dönem aldığım "Sinema Üzerinden Türkiye Tarihi, Kültürü ve Toplumu" dersinin izlencesinde yer alan filmleri paylaşmak istedim. Sırası çok olmasa da biraz önemli.

Dedemin İnsanları

2011'de yayınlanmış ve Çağan Irmak'ın yönetmenliğini yaptığı bu film Yunanistan-Türkiye mübadelesini konu alıyor. 10 yaşındaki Ozan ve dedesinin ilişkisiyle bu ailenin ve ülkenin geçirdiği süreci anlatmakta.

2. Salkım Hanım'ın Taneleri

Yılmaz Karakoyunlu'nun aynı adlı kitabından uyarlama ve Tomris Giritlioğlu'nun yönetmenliğini yaptığı bu film, gayrimüslimlere verilen Varlık Vergisi'ni ve İstanbul'un ticaret ağının nasıl değiştiğini anlatıyor.

3. İki Dil Bir Bavul

Güneydoğu'ya yeni atanmış bir öğretmeni konu alan bu film yarı belgesel. Yapımcılar yeni atanmış bir öğretmenle Türkçe bilmeyen çocuklar arasındaki etkileşimi daha gerçek izlemek istediklerinden izinler alarak bunu sağlamışlar ve filmdeki çoğu kişi oyuncu değil.

4. Züğürt Ağa

Şener Şen'in başrol olduğu bu film, 80'li yılların köyden kente göç sorununa mercek tutuyor. Aynı zamanda köy ile kent arasındaki kültürel ve sosyal uçurumu görmek için oldukça iyi bir film.

5. Ecumenopolis: City Without Limits

Neoliberal kentleşmenin en iyi örneğini yaşadığımız İstanbul'un dönüşümünü izleyebileceğiniz en iyi filmlerden bir tanesi.

6. Adı Vasfiye

Genç bir senarist asıl adı Vasfiye olan pavyon şarkıcısı Sevim Suna'nın hikâyesini merak etmesine neden olan bir olayla Sevim Suna'nın hayatından geçmiş erkekleri dinlemeye başlıyor. 80'li yılların "male gaze (erkek perspektifi)"ini görmek ve nasıl işlediğini anlamak için oldukça iyi bir tercih.

7. Yol (1982)

Bilinmediğini düşünmesem de belki hatırlatma olur diye eklediğim, 5 mahkumun izinle nasıl evlerine döndüğünü ve dönemin siyasi çatışmalarının insanların hayatlarına etkisini gösteren bir film.

8. Güneşe Yolculuk

1999'da gösterime giren bu film, Türkiye'nin doğusundan ve batısından gelen iki gencin hikâyesiyle dönemin yine siyasi iç çatışmalarına daha yakından bakıyor.