Fransa Avrupa'da Öncü Güç Olabilir Mi?

Fransa özellikle Rusya-Ukrayna Savaşı ile birlikte Avrupa liderliğine oynayan ülke konumuna gelmiştir. Hiç şüphesiz Avrupa'da Birleşik Krallık ile birlikte nükleer silahı olan 2 NATO üyesinden birisidir. Bu güçle birlikte Fransa Avrupa'da kendi silahını üreten nadir ülkelerden birisidir.

Fransa, ABD'nin Avrupa karşıtı politikalar benimsemesi ile birlikte ön plana çıkmaya çalıştı. Özellikle F-35 savaş uçağı tedariki eden ülkelere Fransız şirketler tarafından tasarlanan ve üretilen Rafale savaş uçaklarını Avrupa ülkelerini pazarlamaya çalışıyor. Fakat sadece Rafale özelinde konuşursak ülke içerisinde üretim hatları yeteri kadar dolu olduğu için Avrupa'dan ya da diğer bölgelerden gelebilecek herhangi bir siparişi Fransa'nın kısa vadede karşılayabilmesi zor bir ihtimal olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bununla birlikte dönem dönem Almanya ile ekonomik çatışma içerisinde olan Fransa, ABD'nin politikaları karşısında ülke içerisinde üretilen silah sistemlerini Avrupa ülkelerine pazarlamaya çalışmakta. Fakat Rafale savaş uçakları olduğu gibi ülkenin hem zırhlı araç ailesi hem de tank gücü istenildiği gibi güçlü olmadığı gibi üretim hatlarının da yeterli olmayışı Fransa'nın geriye düşmesine neden oluyor.

Bununla birlikte Fransa, Avrupa Ordusu fikrini de öne atan ülke konumunda. Bu fikir de ilk defa ortaya çıkmıyor. 2021'de Avustralya'nın Fransa ile 50 milyar avroluk denizaltı alım anlaşmasını iptal ederek, ABD ve İngiltere ile "AUKUS" adı verilen bir ittifaka girişmesi sonucu daha da arttı.

Özellikle 1950'lerden itibaren kimi Avrupa ülkeleri tarafından Avrupa Ordusu'nun kurulmasına dair fikirler ortaya atılmış bununla birlikte 1990'lardaki Bosna ve Kosova'daki çatışmalarda ve 2014'te Rusya'nın Ukrayna'ya ait Kırım'ı yasa dışı ilhakından sonra tekrardan gündeme getirilmiş ve tartışılmıştır. Çünkü Avrupa, kendi yanı başındaki Kosova ve Bosna'daki krizlere müdahale edememiş, en büyük tehdit olarak gördüğü Rusya'nın Kırım'ı ilhakını engelleyememişti.

Avrupa ülkelerinin bir kısmı, önceki AB yönetimlerinin dillendirdiği, şimdiki yönetimin de tekrarladığı ordu kurma fikrini destekliyor. Destekçilerin başını Fransa çekiyor. 2019'da NATO'nun "beyin ölümünün gerçekleştiğini" söyleyen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa ordusu kurulması gerektiğini, böylece NATO'da sözü geçen ABD'ye bağımlılıktan kurtulabileceklerini savunuyor. Fakat bu sürecin karmaşıklığından dolayı 2021'de bir adım atılmamıştı.

Fransa'nın önerdiği bu sistemi şu an destekleyen olduğu gibi karşı çıkan ülkeler de var. Her ne kadar Rusya, Ukrayna'da saldırgan bir politika izlese de AB üyesi ülkelerinin herhangi bir kararda oy birliğini zor karşılaması bu sürecin kurulumundaki en büyük sıkıntılardan. Ayrıca bazı AB ve NATO üyesi ülkelerinin savunma harcalarımının çok az olmasından dolayı istenildiği verimin alınamayacağı da ortada. Bununla birlikte AB üyesi ülkeler dışında Türkiye, Birleşik Krallık ve Norveç gibi NATO üyelerinin de Avrupa Ordusu'na destek verebileceği gündemde. Fakat Avrupa'daki her ülkenin farklı çıkarları olduğu için Avrupa Ordusu'nun en azından kısa vadede Fransa ya da Almanya liderliğinde kurulması zor.

Sonuç

Fransa, ABD'nin güç boşluğunu değerlendirerek Avrupa genelinde sözünün geçtiği bir senaryoya hazırlanıyor. Fakat bu süreçte Avrupa ülkelerinin farklı çıkarları benimsemesi, Fransa'daki üretim tesislerinin yeteri kadar kapasitesi olmaması ve silah teknolojilerinin yeteri kadar gelişememesi gibi nedenlerden dolayı Fransa'nın en azından kısa vadede Avrupa'nın öncü ülkesi konumuna gelmesi güç bir ihtimal. Bunun yerine özellikle Rusya ile sınırı olan ya da Rusya'ya yakın olan ülkelerin Fransa'dan silah sistemi tedarik etmesi gündeme gelebilir fakat bu da teslimatların çok geç olabileceği gerçeğini değiştirmemekte.