Gıda Güvenliğini Sağlamak İçin 5 İpucu

Gıda güvenliğini sağlamak için neler yapabiliriz? Evde uygulayabileceğiniz basit adımlar.

5 Jan, 20233 min read

Gıda Güvenliği, kısaca gıdaların gıda kaynaklı hastalıklardan hastalanma riskini en iyi şekilde azaltacak şekilde gıdaların işlenmesi, hazırlanması ve saklanması anlamına gelir. Bilinen 200'den fazla hastalık gıda yoluyla bulaşır. Uygun gıda hazırlama, gıda kaynaklı hastalıkların çoğunu önleyebilir. (Daha fazla bilgi için buraya tıklayarak ''Gıda Güvenliği Nedir?" başlıklı yazımı okuyabilirsiniz.)

Bireyleri bilgilendirmek ve toplumsal farkındalığı arttırmak için Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından gıda güvenliği için 5 anahtar belirlenmiştir:

1-Temizliğe önem verin

Toprakta, suda, hayvanlarda ve insanlarda pek çok tehlikeli mikrop bulunur. Bu mikraoplar; eller, temizlik bezleri ve özellikle doğrama tahtası gibi mutfak aletleriyle taşınır. Biz farkına bile varamadan yiyecelerimize bulaşıp gıda kaynaklı zehirlenmelere ve hastalıklara neden olur.

Yemek yapmaya başlamadan önce ve yemek hazırlarken ellerinizi sık sık yıkayın.
Tuvaletten çıktıktan sonra ellerinizi mutlaka yıkayın.
Yemek hazırlarken kullandığınız aletleri ve tezgahı temizleyerek mikroplardan arındırın.
Bulaşma riskine karşı mutfağınızı ve yiyeceklerinizi zararlı böcek, haşere ve diğer hayvanlardan koruyun.

2-Pişmiş ve çiğ gıdaları ayrı tutun

Özellikle et, kümes hayvanları, deniz ürünleri gibi çiğ gıdalar ve bunların sularında tehlikeli mikroplar olabilir. Bu tehlikeli mikroplar, yemek hazırlama ya da saklama esnasında diğer gıdalara da bulaşabilir.

Et, tavuk, balık gibi çiğ yiyecekleri diğer gıdalarla temas ettirmeyin.
Bıçaklar, doğrama tahtaları gibi mutfak aletlerini çiğ yiyecekler ile kullandıysanız, başka yiyecekler ile kullanmayın.
Yenmeye hazır gıdaların çiğ gıdalarla temasını engellemek için kapalı uygun kaplarda saklayın.

3-İyice pişirin

Doğru pişirerek, yiyeceklerdeki tehlikeli mikropların hemen hepsini yok edebiliriz. Yapılan araştırmalar 70 °C'ye kadar ısıtılan gıdaların yenmesinin güvenli olduğunu göstermektedir. Özellikle kıyma, rosto, iri kemikli et parçaları ve bütün tavuk pişirirken buna dikkat edin.

Özellikle et, tavuk, yumurta ve balık gibi gıdaları iyice pişirin.
Çorba ve sulu yemekleri tamamen piştiğinden emin olana dek kaynatın (70 °C). Et ve tavuğun suyu kanlı değil, berrak olmalıdır. En iyisi termometre kullanmaktır.
Pişmiş yemeği tekrar ısıtırken tamamen ısınmasına dikkat edin.

4-Yiyeceklerinizi doğru ısıda saklayın

Oda ısısında bırakılan yiyeceklerde mikroplar hızla ürer. 5 °C'den soğukta ve 60 °C'den sıcakta ise mikroplar üreyemez veya üremesi yavaşlar. Ancak bazı tehlikeli mikroplar 5 °C'den soğukta bile üreyebilir.

Pişmiş yemekleri, oda ısısında 2 saatten fazla bırakmayın.
Tüm pişmiş ve bozulabilir yiyecekleri hemen buzdolabına koyun (buzdolabının içi 5 °C'den soğuk olmalıdır).
Pişmiş yemekler, tabağa koyana dek sıcak tutulmalıdır (60 °C üzerinde).
Yiyecekleri buzdolabında bile olsa uzun süre saklamayın.
Donmuş gıdaları oda ısısında bekleterek çözmeyin, önceden buzdolabına koyun.

5-Temiz su ve temiz besin kullanın

Su ve buz da dahil, ham maddelere tehlikeli mikroplar ve kimyasal maddeler bulaşmış olabilir. Hasarlı ve yumuşamış yiyeceklerde zehirli kimyasal maddeler oluşabilir. Çiğ malzemeyi özenle seçmek veya sadece yıkamak ve soymak gibi basit önlemler tehlikeyi en aza indirir.