Glüten de Neyin Nesi?
Son yıllarda 'glütensiz beslenme,' 'glütensiz hayat' gibi çeşitli cümleleri sık duymaya başladık. Bakalım neymiş?
Geçmişten beri ana besin kaynaklarından biri olan buğdayın içinde bulunan glütenin yararları ve zararları birçok uzman tarafından tartışılmıştır. Peki, glüten, aslında nedir?
Glüten; arpa, buğday, çavdar, yulaf gibi birçok tahılda bulunan bir protein çeşididir. Proteinin genellikle sağlığa yararlı olduğunu düşünürüz, değil mi? Ama aşırıya kaçınca yarar yerine zarara dönüşme ihtimalinin de olduğunu unutmamak gerekir.
Ekmek gibi buğday içeren gıdalarda önemli bir rol oynayan glüten, mide ve bağırsak ile ilgili sindirim problemlerine yol açabilmektedir. En önemlisi de ciddi bir hastalığa.
Çölyak hastalığı, yani glüten hassasiyeti bulunan kişilere koyulan bir teşhis. Kişiler, bu proteinin bulunduğu yiyecekleri sindiremez ve bu durum zamanla ince bağırsaklarında sorunlara neden olur.
Glüten alerjisinin; kabızlık, ishal, karın ağrısı, halsizlik, aşırı gaz, deride kaşınma, kilo kaybı, ödem, demir eksikliğinden oluşan kansızlık, kemik ağrısı vb. belirtileri vardır. Tedavisi için herhangi bir ilaç mevcut değildir. Tedavi ömür boyu glütensiz ve düzenli beslenmektir.
Çocukluk döneminde çölyak teşhisi konulmuş hastalar yaşı büyük olanlara kıyasla daha şanslıdır. Çünkü bu kişiler beslenme alışkanlıklarını, düzenlerini ona göre belirleyip glüten hassasiyetiyle büyürler ve bu duruma uyum sağlamaları kolaylaşır.
Glüten bulunduran tahıllar sırasıyla şöyledir:
-Buğday Unu, Buğday Nişastası, Kahverengi Un, Kavuzlu Buğday, Buğday Özütü
-Çavdar, Arpa
-Ekmek, Pide ve Lavaş
-Pasta, Kek ve Turta
-Kahvaltılık Gevrek
-Kurabiye, Bisküvi ve Kraker
-Paketli Patates Kızartması ve Cips
-Bulgur, Kepek, İrmik
-Makarna, Erişte, Hububat
-Et Suyu, İşlenmiş Et
-Et veya Deniz Ürünü Taklitleri
-Baharat Karışımları
-Sakız
-Soya Sosu, Salata Sosları
-Soslu Kuru Yemişler
-Kuskus
-İrmik
Glütensiz gıdalar satın almak istiyorsanız gerekli olan ipuçları sırasıyla şunlardır;
Glütensiz gıdaları tespit etmenin en basit yolu ürünün dışında yer alan paketin üzerinde “Glütensiz” ibaresine bakmaktır. Bunun dışında paketin üzerinde buğday başağı sembolü veya çapraz tahıl ibaresinin yer alması da o ürünün glütensiz olduğunu belirtmektedir.
Ürünün üzerinde içindekiler listesini bulamıyorsanız eğer, ürünü almamak daha doğru bir davranış olacaktır.
Ürünün etiketinde “nişasta” veya “işlenmiş nişasta” gibi isimler yer alıyorsa, o ürünün glütensiz olduğunu göstermektedir.
Sağlıkla Kalın.