Glutensiz Beslenme ile Zayıflamak
Son zamanlarda oldukça popüler olan glutensiz diyet ile zayıflamak mümkün mü?
Glutensiz besinlerin daha sağlıklı olduğu, kilo vermek ve daha sağlıklı olmak istiyorsak gluteni diyetimizden çıkarmamız gerektiğine dair yaygın bir algı var. Şunu bilmeliyiz ki; ''Glutensiz Diyet'' bir kilo verme diyeti değildir, insanların kilo vermesini sağlamak için tasarlanmamıştır.
Glutensiz Beslenme Nedir?
Gluten, buğday (buğday unu, kırık buğday, irmik gibi), arpa, çavdar ve kılçıksız buğdayda doğal olarak bulunan bir depo proteindir.
Glutensiz diyet; gluten içeren buğday, çavdar, arpa ile bu tahıllardan yapılan her türlü yiyeceğin örneğin; bulgur, ekmek, hamur işleri, bisküvi, makarna, şehriye, paketli gıdalar gibi yiyeceklerin beslenmeden çıkartılmasıdır.
Glutensiz diyet, çölyak hastalığı için birincil ve tek tedavi yöntemidir. Gluten duyarlılığı olan bireylerde de çeşitli semptomları hafifletmeye yardımcı olur. Bu bireylere, test yapılarak kesin tanı konulması sonucunda glutensiz diyet önerilir.
Çölyak hastalığı, bağırsaklardaki sindirimi sağlayan villus denilen yapıların düzleşmesine sebep olan ve dolayısıyla da yiyeceklerdeki besin ögelerinin emilimini engelleyen ve ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir sindirim sistemi hastalığıdır.
Çölyak hastalığınız varsa eğer glutenden tamamen diyetinizden çıkarmalısınız. Tüketmeye devam ettiğiniz takdirde ishal, şişkinlik, karın ağrısı gibi olumsuz sağlık problemlerine sahip olabilirsiniz.
Ancak herhangi bir gluten duyarlılığınız olmamasına rağmen glutensiz beslenmek, potansiyel olarak lif, vitamin ve mineral alımınızı sınırlayabilir. Bununla birlikte, şu anda glutensiz bir diyetin kilo kaybı veya genel sağlık yararları için etkili olduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur.
Glutensiz Beslenmenin Sağlık Etkileri
Glutensiz bir diyet, çölyak hastalığı veya gluten duyarlılığı olmayan kişiler tarafından uygulandığında olumsuz sağlık sonuçlarına sebep olabilir.
1-Besin Ögesi Eksiklikleri
Gluten içeren besinleri diyetten çıkarmak besin ögesi eksikliklerine yol açabilir.
Glutensiz diyet uygulayan kişilerin demir, folat, kalsiyum, selenyum, magnezyum, çinko, niasin (B3), tiamin (B1), riboflavin (B2), A vitamini, D vitamini gibi vitamin ve minarelleri yetersiz aldıkları görülmektedir.
Ayrıca diyet lifi (posa) alımı da yetersizdir, kabızlık da bu durumun yaygın bir yan etkisidir.
2-Glutensiz Besin Etiketi Sağlıklı Bir Besin Demek Değildir
Glutensiz besinlerin işlevsel ve duyusal özellikleri alışık olduğumuz besinlerden farklıdır. Tüketilebilirliği arttırmak için, birçok glutensiz ürün daha az sağlıklı bileşenlerle zenginleştirilebilir.
Bazı işlenmiş glutensiz gıdalar, onları lezzetli hale getirmek için yüksek miktarda sodyum, şeker, yağ ve katkı maddesi içerir. Bu gıdaları tüketmek kilo alımına, kan şekeri dalgalanmalarına, yüksek tansiyona ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, bir besinde ''Glutensiz'' etiketi bulunması o yiyeceği sağlıklı yapmaz.
3-Daha Az Diyet Lifi (Posa) Tüketimi
Glutensiz beslenen insanlar, çoğunlukla diyet lifi (posa) alımını da azaltır.
Posasız bir diyet, toplam kolesterol, LDL-kolesterol, trigliserid seviyelerinde artma ve serum HDL-kolesterol seviyelerinde azalma ile ilişkilidir. Ayrıca metabolik sendromun gelişimine de sebep olabilir.
Glutensiz bir diyetin kilo kaybı veya genel sağlık yararları için etkili olduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur. Bu nedenle çölyak hastalığı veya glüten duyarlılığı olmayan bireyler için gluten tüketimini kısıtlamaya gerek yoktur.
Sağlıklı bir diyet modeli tipik olarak tahıllar, kuru baklagiller, süt ürünleri, yağlı tohumlar, meyve ve sebzeler, et-tavuk-balık gibi tüm besin gruplarından yeterli miktarda oluşur ve günlük olarak fiziksel aktivite ile birlikte yeterli sıvı alımı sağlıklı bir kilo kaybı için gereklidir.