Güzel Kokudan Fazlası: Parfümler
Parfümler hakkında az bilinen bilgiler.
Parfüm, aromatik yağlar, çeşitli kimyasallar ve bazı bitkilerden üretilen, güzel koku yayan bir sıvıdır. İnsanlar parfümü genellikle güzel kokmak için veya bulundukları ortamın güzel kokmasını sağlamak için kullanırlar.
Parfüm pek çok insan için sadece güzel koku yayan bir şey olsa da bazı insanlar için farklı anlamlar taşır. Bazı insanlara göre parfüm bir kültürdür. Notaları, değişkenlikleri, etkileri ile merak uyandırır ve bir çeşit ilgi alanıdır.
Tarihçesi
Parfüm kelimesi Latince "per fumum" kelimesinden türemiştir. Bu kelime "dumandan yükselen" anlamına gelmektedir.
Parfüm yapımının Mezopotamya, Mısır ve Antik Çin'de başladığı düşünülmektedir. İlk parfüm üreticisi Tapputi adlı bir kadın olarak kabul edilmektedir. M.Ö 2000 yılında Mezopotamya'da bulunan bir tablette adı geçen bu kadın, çiçekleri, yağları ve diğer aromatik maddeleri damıtır ve filtrelerdi.
Bunların yanında, parfüm yapımının M.Ö 4000 yılına kadar dayandığı düşünülmektedir. 2003 yılında arkeologlar Kıbrıs Pyrgos'ta çeşitli kanıtlara rastladılar. Eski bir parfümeri keşfeden arkeologlar; karıştırma kabı, huni ve parfüm şişesi gibi nesnelere rastladılar. Badem, bergamot, kişniş ve çeşitli çiçeklerin parfüm yapımında kullanıldığını keşfettiler.
Romalılar ve Yunanlar parfüm yapımlarında çiçekler, ağaçlar, tohumlar, sakızlar ve benzeri şeyler kullanarak parfüm üretirlerdi. 9. yüzyılda Arap kimyager El-Kindi, "Kimya al-Itr Watt-Tas Isdat 3" adlı kitabında parfüm yapımı ile alakalı bir kitap yazdı. Kitapta eski yöntemlere değinerek çeşitli parfüm yapımları ve taklitleri yer almaktaydı.
Parfüm yapımı konusunda en çok kullanılan yöntemi tanıtan kişi İbni Sina'ydı. Gül üzerinde denemeler yaptı, çeşitli otlar ve yağlar ekledi. Damıtma yöntemi Batı parfümerisi ve bilimsel gelişmeleri etkiledi.
Parfüm sanatı Rönesans İtalya'sında gelişti. 16. yüzyılda Catherine de' Medici'nin kişisel parfümcüsü René Blanchi, İtalya'nın parfüm kültürünü Fransa'ya taşıdı. Onun sayesinde Fransa, Avrupa'da parfüm üretim merkezlerinden biri haline geldi.
16. ve 17. yüzyıllarda parfüm, zenginler tarafından seyrek banyo yapmaktan kaynaklanan kötü vücut kokularını engellemek amacıyla kullanıldı. 1693 yılında Giovanni Paolo Feminis, "Aqua Admirabilis" adını verdiği bir koku yarattı. Bu, tarihteki ilk kolonyaydı.
Parfüm Notaları
Parfümlerin çoğunda 3 nota bulunur. Üst nota, orta nota ve alt nota olarak üçe ayrılır. Üst nota, parfüm ilk sıkıldığında yayılan kokudur. Bir süre hissedilir ve daha sonra orta nota baskın hale gelmeye başlar. Orta nota en çok hissedilenlerden biridir. Üst notanın bitişinden sonra daha uzun bir süre hissedilir. Alt nota ise parfümün en son bıraktığı kokudur. Alt notada genellikle daha baskın maddeler kullanılır.
Portakal Çiçeği
Üst nota için ideal olan maddelerden biridir. Hafif tatlı, çiçeksi ve ferah kokusu ile parfümü yumuşatır. İyi bir açılış sağlar. Orta nota için de iyi bir tercih olabilir.
Gül
En popüler ve en eski notalardan biridir. Yumuşak, güzel ve romantik kokusuyla orta nota için muhteşem bir tercihtir. Üst notada da çokça kullanılır.
Paçuli
Alt nota için en iyi tercihlerden biri paçulidir ve sıklıkla kullanılır. Diğerlerine göre daha baskın olan kokusuyla ayırt edicidir.