Halkla İlişkiler ve İletişim

Halkla ilişkiler teriminin ilgili yayınlarda çeşitli tanımları yapılmıştır. Bunların bir kısmı çok genel bir nitelik taşımakta, söz konusu terimin gerçek anlamını açıklıkla ortaya koyamamaktadır. Söz gelimi Webster sözlüğünde bu kavram şöyle tanımlanmıştır: 'Bir işletme, sendika, kamu kuruluşu veya benzeri örgütün kendisini çevresine uyarlaması ve durumunu topluma göre yorumlaması için müşteriler, iş görenler veya ortaklar gibi belli halk kesimleri ve bütünüyle halk ile tutarlı, verimli ilişkiler kurup, sürdürme yolundaki eylemleri; Bu gibi eylemlerin durumu veya bunları düzenleme sanatı.'

Halkla ilişkiler, halkın tutumlarını değerleyen, kamu çıkarına dönük bir kişi ya da örgütün politika ve yöntemlerini ortaya koyarı kamunun anlayış ve kabulünü kazanmak için bir eylem programının yürütülmesini içeren bir işletme fonksiyonudur.

Halkla ilişkiler, bu işletme veya kurumun kendisini içinde yaşadığı toplumla bütünlemesi için gösterdiği planlı çabadır.

Tanımlardan da görüldüğü gibi halkla ilişkiler konusunda hareket noktası olarak halkla veya kamuyla düzenli bir ilişki sisteminin gerçekleştirilip, işletme, kurum, örgüt veya genel anlamda idareyi toplumun benimsemesi sağlanmıştır.

İnsanların işte, sosyal ve ruhsal yaşantılarında birbirine olan söz konusu bağlılığı, çağı mızın yaşantısında insan ilişkilerinin önemini son derece arttırmıştır. Günümüzde artık işletmelerin, sosyal, dinsel ve politik ku- rumların varlıklarını sürdürmeleri, insanlardan gördükleri saygın lığa (itibara) bağlı kalmaktadır.Kurumla- rın halka olan ve gittikçe artan ve bağlılığı 20.yy'ın önemli gelişmelerindendir.

Halkın işletmeler, sosyal ve kamu kurumları ile bu derece birbirine bağlı kalışı, yönetimde Halkla İlişkiler denilen yeni bir felsefe ve fonksiyonun yaratıcısı olmuştur.

HALKLA İLİŞKİLER VE İLETİŞİM

Halkla ilişkilerin temel öğesi iletişimdir. İletişim ile işletme politikalarını kamuya açıklar ve sunar. Toplum içinde bireyler tüm örgütlerin kendi ihtiyaç ya da çıkarları için ne gibi bir çaba gösterdiklerini sürekli olarak öğrenip bilmek isterler. Eğer bir kurum, halkın buradaki öğrenme ihtiyacını kar-amaç ve politikalarından mahrum bırakırsa, halk onun yapmadığını kendisi yapar. Ancak bunu yaparken de genellikle gerçeği yansıtmayan söylenti, dedikodu gibi kulaktan dolma bilgilere dayanır. Bu bakımdan işletmenin, kendi kamu oyunu oluş turan çevrelerin bilgi ihtiyacını karşılaması gerekir.

Demokratik ve modern toplumlardaki kamu hizmetlerinin yürütülmesinde halkın bilgi sahibi olması bir hak olarak ortaya çıkmaktadır. Kamu kuruluşlarının sunduğu hizmetten faydalanacak olan her insan, gerek kendi işlemlerinin hangi safhada olduğu, gerekse kurumun yaklaşımı konusunda bilgi sahibi olup gerekli mercilere başvurmak ister. Bu aşamada kendisine en yakın birim olarak da halkla ilişkiler birimini görür. Bu yüzden kamu kurum ve kuruluşları için önem arzeden faaliyetlerden biri de halkla ilişkilerdir. Halkla ilişkiler, kamu kurum ve kuruluşlarında iç ve dış çevreler arasında karşılıklı iletişimi sağlayan bir işletme yönetimi olarak açıklanabilir.

Sosyal medya, diyaloga dayalı, iki yönlü iletişime izin veren yapısıyla halkla ilişkilerin çift yönlü modeline yakın kitle iletişim araçlarını sunar.

Halkla ilişkilerde tanıtma ve tanıma işlevi vardır. Tanıtma işlevi, tek yönlü iletişim faaliyetlerini içerir. Amaç örgütü, mal ve hizmetlerini kamulara tanıtmaktır. İnternet üzerinden verilen haber bültenleri, vatandaş için yapılan duyurular tanıtma faaliyetlerine örnektir. İkinci işlev ise tanıma işlevidir, tanıma örgütün kamularını tanımasını, onların istek ve eğilim- lerini anlamasına yönelik faaliyetleri kapsar. Bu faaliyetler iletişim etkinliğine geribildirimi katar ve iletişim iki yönlü hale gelir. Bilgi edinmek için yapılan başvurular ve anketler tanıma işlevine örnektir.

İnternet halkla ilişkilerin tanıma ve tanıtma işlevini yerine getirmek için kullanılan önemli bir araçtır. Ancak, kurumsal internet siteleri incelendiğinde, diyalog geliştirici iki-yönlü iletişime dayalı uygulamaların çok yetersiz kullanıldığı görülmektedir. Türkiye‟de internet siteleri üzerine yapılmış olan çeşitli araştırmalarda da benzer bir eğilim ortaya koyulmuştur. Sosyal medya kullanımı için de benzer durum geçerlidir. Türkiye'de en sevilen özel sektör kuruluşlarının sosyal medya araçlarını kullanımı üzerine yapılan bir araştırma, sosyal medyanın kullanım oranının çok düşük olduğunu gösterir. Oysa ki, sosyal medya uygulamaları büyük önem taşımakta, diyaloga yatkın yapılarıyla, özellikle tanıma işlevi açısından halkla ilişkiler uygulamalarını geliştirici rol oynamaktadırlar.

Sosyal medya uygulamalarının halkla ilişkiler uzmanları için öenmi şu şekildedir:

• Yenilik ve samimiyeti gösterir.
• Özel kamulara yönelik tanıtım faaliyeti gerçekleştirir.
• Düşünceleri ortaya çıkarır.
• Kamularla diyalog yaratır.
• Yeni ilişkiler ortaya çıkarır.

KAYNAK

AŞKUN, İnal Cem, ‘Kamu Kuruluşlarında Halkla İlişkiler’

GÜNEŞ, Ahmet, ‘Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Halkla İlişkiler Kavramının Tanımı Yeri ve Önemi Üzerine Bir Yaklaşım’ , Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , cilt:10 , sayı:1 , 2009

ŞEKER, Güven, GÜL, Hüseyin, ‘Kamu Kuruluşlarında Halkla İlişkiler ve Bir Model Analizi’ , Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt:7 , sayı:3 , 2005

GÜRGEN, Haluk, Halkla İlişkiler ve İletişim, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, Eskişehir, 2003

YAĞMURLU, Aslı, ‘Kamu Yönetiminde Halkla İlişkiler ve Sosyal Medya’ , Selçuk Üniversitesi İletişim Dergisi , 2011