Herkesin Doğrusu Kendine: PostTruth

Bir tartışmada “Bu benim kişisel düşüncem” argümanını kaç kez duymuşsunuzdur? Kişiler tabii ki düşünebilirler, peki kişisel düşünceler her zaman kabul edilebilir olur mu? Bence en önemlisi, herkese ve her düşünceye saygı duymak gerekir mi? Çok da bilimsel olmayan bir şekilde sizlere bunu açıklamak isterim.

Her şeyden önce Gerçek’i ve Doğruluk’u kısaca açıklayayım. Gerçek, kişilerden bağımsız olarak nesnel dünyada vardır. Mesela politika bir gerçektir. Doğruluk ise kişilerin bu gerçekliği düşünsellikte yorumlamalarıdır. Düşünce olarak bizi ilgilendiren iki dönemse modernizm ve post-modernizm. Modernizm’in doğuşu Rönesans döneminde dini temel alan skolastik düşünceyi reddetmeyle başlar. Bağnazlıktan kurtulup insanları kafalarını ve bilimi kullanarak akılcı olmaya yönlendirir. Yani modern düşüncede somut bir nedensellik vardır. Buna karşıt olarak post-modernizm’de tek bir doğru yoktur;  yeni düşünce ve fikir yolları sunar. Nesnel doğruları ve gelenekleri reddeder. Zaten post-modern sanatın herkeslerce farklı yorumlanmasının sebebi de budur.

Gelgelelim post-truth herhangi bir doğruluğa bağlı değildir. Kişi yalnızca kendi değerlerine veya fikirlerine dayandırarak bireysel doğrusunu yaratır ve buna inanır. Daha önceki akımlarda görülen gerçekler üzerinden fikir oluşturmaktan ziyade, fikirler üzerinden bir gerçeklik yaratılır. Bu gerçeklik zaten kabul görmek zorunda da değildir. Bu yüzden gerçeğin ötesine geçilmiş bir durumla karşılaşmış oluyoruz. İşte şu anda yaşadığımız dönem de bundan ibaret.

Başkası tarafından kabul görse de görmese de herkesin bir fikri olabilir. Bilginin yoğun ve kalabalık olduğu bir dönemde artık öğrenmek yerine duygular ve kişisellikle yeni bir gerçeklik yaratılıyor. Özellikle insanlara ve bireylere duyarlı bir dönemden dolayı da her düşünceyi ve her kişiyi olduğu gibi kabul etmek gerektiğine inanılıyor. Naçizane bir anekdot düşmek isterim; herkes her şeyi düşünmemeli ve her düşünceli söylenmemeli.

Tabii bu da benim kişisel düşüncem. Sizce?