John Locke

17.yüzyıl İngiliz düşünürüdür. Epistemolojide devrim yapmıştır. En ünlü kavramı Tabula Rasa'dır. Boş levha anlamına gelmektedir. Locke'a göre "Zihin boş bir levhadır." Zihin bütün özelliklerinden arınmıştır. Locke "İnsanlar doğuştan hiçbir fikirde doğmazlar." demiştir. Bu boş levha zamanla izlenimlerle dolar. İnsanların kapasiteleri geliştirilebilir. İnsanlar büyüdükçe zihin gelişir. Eğitim ve tecrübe ile zihin gelişir. Locke bu fikirleriyle eğitime temel sağlamıştır.

Locke'a Göre İnsan Doğası

Hem ahlaki hem rasyonel hem bencil hem sosyal hem de irrasyonel olabilir. Locke'a göre insan hem iyidir, hem kötüdür, hem güvenilir, hem de irrasyonel olabilir.

Locke'a göre insan doğası düalisttir. Doğa durumunu bir özgürlük ve eşitlik durumu olarak ele alır. Bu doğa durumu aynı zamanda karşılıklı bir güven içerir. İnsanlar birbirlerinin haklarına ve mülkiyetlerine karşılıklı bir saygı içerisindedir. Bu saygı gösterme durumundan dolayı Locke teorisinde Tanrı'ya bir yer açar.

Her şeyin temeline emeği koymuştur. Tanrı herkese eşit olarak arazi verir. Daha çok emek gösteren daha fazlasını almaya hak kazanır. Çalışma ve emekle insana arazileri kendisinin kılar. O yüzden mülkiyet haktır. Emek insan doğasının parasıdır. Çok çalışanların fazlasını alması adildir.

Doğal Hukuk

Doğa durumunda doğal hukuk vardır. Doğal hukuk, bütün rasyonel insanların bilebileceği, üzerinde anlaşmaya varabileceği ilkelerdir.

Locke'a göre insanlar doğa durumunda mutlu ve barış içinde yaşıyorlardı. Savaş durumunda güvenlik için erkeklerin nöbet tutması halinde işler aksar. Bu durumda insanlar mallarını emanet edecek bir kesim ararlar. Devlet mülkiyeti korumak için ortaya çıkmıştır. Locke'a göre zaman zaman bir kısmın herkese savaşı vardır.

Toplum Sözleşmesi

İnsanlar bir toplum sözleşmesine rıza gösterdiklerinde suç işleyenlere karşı doğal hukuku zorlama konusundaki bireysel haklarından feragat ederler. Kendilerini koruma haklarından vazgeçip yetkiyi devlete devrederler. Toplum sözleşmesine katılmayan insanlar gitmekte özgürdür. Gitmezlerse sözleşmeyi kabul etmiş sayılırlar. Locke'a göre çoğunluk yönetecektir. O dönemin şartlarında oy verenler mülkiyet sahibi olanlardır.

İktidarın Özellikleri

-Herkes yasaya tabiidir.

-Hükümet de sınırlıdır.

-En yüksek otorite hükümet değildir.

İktidarın aktarılmasının amacı mülkiyetin korunmasıdır. Yani güvenlik, istikrar ve barıştır.

Locke için ayırt edici en önemli özellik: Yurttaşlar görürlerse devrettikleri iktidarı geri alıp hükümeti zorlaştırabilirler.

Locke'un Demokrası Anlayışı: Temsili demokrasinin destekleyicisidir. Yurttaşlar yasa yapma güçlerini onların temsilcileri haline gelen kendilerinden küçük bir azınlığa devreder.