Kitle İletişiminde Eşik Bekçileri: Hangi Bilgi Kime Ulaşıyor?
Eşik bekçisi hayatımızın birçok alanında fark etmeden karşılaştığımız bir figürdür. Peki bu eşik bekçisi nedir ve ne yapar?
Kitle iletişimi bilginin belirli araçlar kullanılarak kitlelere yani topluluklara ulaştırıldığı iletişimdir. Televizyon, radyo, gazete, internet vb. araçlar kitle iletişim araçlarıdır.
Eşik bekçiliği(Gatekeeping) kavramı ise kitle iletişim sürecinde iletilerin kitlelere ulaşmadan önce belirli eşiklerden geçtiğini ifade eden bir kavramdır. İleti bu eşiklerden geçerken eşik bekçileri tarafından süzülür ve müdahaleye uğrar. Eşik bekçileri neyin yayınlanıp yayınlanmayacağına ya da nasıl yayınlanacağına karar veren kişilerdir. Bu kavram ilk olarak Kurt Lewin tarafından ortaya atılmıştır.
Eşik bekçisi kuramı şemasını incelememiz gerekirse;
N: Haber kaynağıdır. Farklı haber kaynaklarından gelen bilgileri temsil eder. Bu şemada haberler N1, N2, N3 ve N4 olarak numaralandırılmış
Gate: Ortada bulunan gate kısmı bir filtredir. Bilgilerin hangi kısmının izleyiciye ulaşacağını belirleyen süreçtir. Bu aşama editörler, reklam verenler ve algoritmalar tarafından gerçekleştirilebilir.
Seçilen ve Elenen Haberler: Bu şemada N1 ve N4 haberleri elenmiş diğerleri seçilmiştir. Elenen haberler izleyiciye ulaştırılmaz.
M: M kutusu bu şemada izleyici konumundadır. Yalnızca süzgeçten geçen haberlere ulaşır.
Sonuç olarak, eşik bekçiliği kitle iletişiminde hangi bilgilerin dolaşıma gireceğini ve nasıl sunulacağını belirleyen önemli bir süreçtir. Geleneksel medyada editörler ve yayıncılar bu rolü üstlenirken, dijital medyada algoritmalar ve sosyal medya kullanıcıları da bu sürece dahil olur. Bu durum, bilgiye erişim üzerinde hem fırsatlar hem de tehditler yaratmaktadır. Eşik bekçiliğinin nasıl işlediğini anlamak, medya okuryazarlığını geliştirmek ve bilinçli bir medya tüketicisi olmak açısından kritik bir öneme sahiptir.