Marazi Duygu Empati

Sosyal ilişkilerimizde tutunabilmenin yegâne yollarından biri de karşımızdakini anlayabilmektir. İyi bir arkadaşın tanımı nasıl olmalıdır diye sorsak sanırım hemen herkes şu cevabı verir: Beni dinlesin ve anlasın.

İşte empati kavramı da tam bu noktada dahil olur hayatımıza. Karşımızdaki kişiyi dinlememiz yetmez, aynı zamanda onun yerine kendimizi koyabilme meziyetini de edinmemiz gerekir empati yapabilmemiz için.

Her ne kadar dışarıdan kolaymış gibi görünse de çoğu insan bunu yapamaz, yaparmış gibi görünür sadece.

Bazı insanlarda hiç yokken bazılarında da gani gani bulunur empatik olma hali. Öyle ki bu durum, patolojik bir hal bile alabilir kişinin yaşamında.

Astrologlar eminiz ki en empatik burç sıralamasını çoktan yapmışlardır. Duygusal insanlar empatik de olurlar deyip birinciliği balık burcuna bile vermiş olabilirler.

Peki bilimin bu konuda ne dediğini merak eyler misiniz?

Amerika’da yapılan bir çalışmaya göre duyuşsal empati gösteren bireylerde, depresif belirtilerin de etkileşimi ile C-reaktif proteini olan CRP değeri yükselmeye başlıyor. Aslında empatiniz size sekiz yıl sonra CRP değerinizin yükseleceğini haber ediyor.

Bu ne anlama geliyor? Eğer empatik bir bireyseniz, yani kendinizi başkalarının yerine koymakla kalmayıp onların acılarını da duyumsayabiliyorsanız, size kötü bir haberimiz var: Vücuttaki inflamasyonda, başka bir deyişle enfeksiyonel rahatsızlıklarda yükselen CRP değeriniz, ileride sizi bu hastalıklar açısından riskli konuma getiriyor.

Sosyal açıdan oldukça kıymetli görünen bu duygunun, temelde birçok olumlu yanı var: Yaşamları boyunca empatik olan bireyler belki daha fedakardırlar ancak başkalarına zorbalık yapma olasılıkları da daha düşüktür. Daha az yalnızlık çekerler, daha kalıcı ilişkiler içerisindedirler.

Ebeveynleri empatik kişiler olan çocuklar, düşük CRP değerine sahip olsa da aynı ayrıcalığı bu ebeveynler için söyleyemeyiz ne yazık ki. Tersine, çok fazla duyumsamanın bir takım biyolojik sonuçları olabilir. Kronik inflamasyon gibi…

Atalarımızın “iyilikten maraz doğar” sözünden hareketle, fazla şefkatli olmanın, empati duymanın maalesef bir bedeli var ve bu bedeli de insan sadece ruhsal değil, fiziksel sıkıntılarla da ödeyebiliyor.  

Kaynak: “Is there a cost to caring? Dispositional affective empathy interacts with depressive symptoms to predict higher C-reactive protein 8 years later” Erika M. Manczak, Ph.D. (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10330800/)