Max Weber Ve Otorite Tipleri

Sosyolog Max Weber'in hayatı ve üç ayrı otorite tipi.

Yaşamı

Max Weber, 21 Nisan 1968 yılında Almanya'nın Erfurt şehrinde dünyaya geldi. Babası Max Weber Sr. politikacı, annesi Helene Fallenstein ise protestandır.

1882 yılında Heidelberg Üniversitesi'nde Hukuk eğitimi almaya başlamış; Ekonomi, Ortaçağ Tarihi ve Teoloji üzerine de dersler almıştır. 1884 yılında Berlin Üniversitesi'nde çalışmaya başlamıştır ve daha sonra orada doçent olmuştur. 1893 senesinde kuzeni Marianne Schnitger ile evlendi. Weber, 1894 senesinde Freiburg Üniversitesi'nde Ekonomi Profesörü olarak görev yapmaya başladı. Daha sonra bu görevini Heidelberg Üniversitesi'nde sürdürdü. 1899 yılına kadar profesör olarak görev yapmaya devam etti. 1903 senesinde ise istifa etti.

Weber, Modern antipozitivistik sosyolojisinin öncüsü olarak görülür. Sosyolojiyi modern bir bilim haline getirmiştir. 14 Haziran 1920'de İspanyol Gribi sebebiyle hayata gözlerini yummuştur. Eşi Marianne Schnitger onun makalelerini toplamış ve kitap haline getirmiştir.

Otorite Tipleri

Weber, otorite tiplerini Geleneksel Otorite, Karizmatik Otorite, Hukuksal (Demokratik) Otorite olarak üçe ayırır.

Geleneksel Otorite

Geleneksel Otorite, adından da anlaşılacağı üzere geleneklere dayanan bir otorite tipidir. Bu otoriteye toplumsal düzenin yavaş değiştiği toplumlar sahiptir. Eskiden beri süregelen gelenekler önemlidir ve onlara saygı gösterilir. Geleneksel otorite kaynağını toplumun kutsallarında ve inançlarında bulur.

Karizmatik Otorite

Bu otorite tipinde liderin kişisel özellikleri önplandadır. Olağanüstü özelliklere sahip olduğu düşünülen kişiler burada lider ve belirleyicidir. Halk onun bu özelliklerinden etkilenir ve ona inanır. Bu otoritede liderin her dediğine itaat edilir. Karizmatik Otoritede lider toplum inancını sürdürebildiği sürece varlığını koruyabilir.

Hukuksal (Demokratik) Otorite

Bu otorite tipi toplum bilinciyle oluşur. İktidarı toplum belirler. Yöneticiler belirli kurallar çerçevesinde görevini yapar, yetkileri sınırlıdır ve iktidardan ayrılacakları süre de kurallar dahilindedir. Yönetilen ile yöneten ilişkisi kurallar ile belirlenmiştir. Verilen hizmet kurallar ve yasalar tarafından belirlenir.


Kaynakça:
Weberyan Anlamda Türklerde Otorite Ve Meşruiyet İlişkisi (15.yüzyıl Osmanlı Dönemine Kadar)/Gürbüz Özdemir