Milli Gelir Nedir? Nasıl Hesaplanır?

Milli Gelir nedir?

Ulusal ekonomide belli bir dönemde (bir yılda) mal ve hizmet üretimine katılan faktörlerin, bunun karşılığında aldıkları payların toplam değerine denir. Ekonomide genel durumun ve uluslararası kalkınma karşılaştırmalarının önemli bir göstergesidir.

Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) ve Safi Milli Hasıla nedir?

GSMH: Ülke vatandaşlarının belli bir dönemde ürettiği nihai mal ve hizmetler toplamının piyasa fiyatlarına göre para ile ifadesidir.

Safi Milli Hasıla: GSMH – Amortisman

Not: Amortisman, taşınmaz malların eskime ve yıpranmalarına harcanan veya ayrılan paradır.

Milli Gelir 3 farklı şekilde hesaplanabilir.

1-Üretim Yöntemi ile Milli Gelir

Bir ülkede 1 yılda üretilen nihai mal ve hizmetlerin, piyasa değeri ile ifade edilmesidir.

Not: Nihai mal, son kullanıcı için üretilmiş olan mal ve hizmettir.

Formül:

 Üretilen nihai mal ve hizmet miktarı x O dönemin fiyatları

2-Gelir Yöntemi ile Milli Gelir

Burada 4 temel faktör önemlidir. Bunlar :

-Emek geliri olarak 'Ücret'

-Sermaye geliri olarak 'Faiz'

-Girişim geliri olarak 'Kar'

-Doğal kaynak geliri olarak 'Rant'

Her kişinin gelirini saptayıp bunları toplamak suretiyle milli gelir hesaplanabilir.

Formül:

Ücret + Faiz + Rant + Kar + Dolaylı Vergiler + Amortismanlar

3-Harcamalar Yöntemi ile Milli Gelir

Milli ekonomide belli bir süre İçerisinde tüketime ve yatırıma yapılan toplam harcamalara bakılır.

Nihai mal ve hizmetlerin harcamaları 4 e ayrılır. Bunlar:

*Tüketim harcamaları

*Yatırım Harcamaları

*Kamu Harcamaları

*Net ihracat

Formül:

Tüketim Harcamaları + Yatırım Harcamaları + Kamu Harcamaları + (İhracat-İthalat)

Diğer Kavramlar:

Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla (GSYİH): Bir yılda bir ülkenin ülke sınırları içindeki üretim faktörlerinin kullanılmasıyla oluşan nihai mal ve hizmetlerin toplam değeridir.

GSYİH= GSMH – Dış Gelirler

Hangi mal ve hizmetler GSYİH  içine dahil edilebilir?

*Bahsedilen mal piyasada satılıyor olmalıdır.

*İçinde bulunan yıl üretilmiş olmalıdır.

*Bahsedilen mal nihai mal olmalıdır.

Kişisel Gelir: Halkın belli bir dönemde fiilen elde ettiği gelirdir.

Formül:

Milli Gelir – ( Emekli Sandığı Kesimi + Sosyal Sigorta Aidatı + Dağıtılmayan Kar + Kurumlar Vergisi) + ( Subvansiyonlar + Transfer Ödemeleri)

Harcanabilir Gelir: Kişinin serbestçe kullanabileceği geliridir.

Formül:

Harcanabilir Gelir = Kişisel Gelir – Doğrudan Vergiler

Kişi Başına Milli Gelir: Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri Milli Gelir ile değil Kişi Başına Milli Gelir ile ölçülür.

Formül:

Kişi Başına Milli Gelir = Milli Gelir / Ülke Nüfusu

Nominal Milli Gelir ve Reel Milli Gelir: Nominal GSYİH, bir dönemin üretiminin değerini, aynı dönemin fiyatları (câri fiyatlar) ile ölçerken; Reel GSMH dönem üretiminin değerini baz alınan bir yılın fiyatları (sabit fiyatlar) ile ölçer.

Reel Milli Gelir= Nominal Milli Gelir / Fiyat Endeksi

Milli geliri Etkileyen Faktörler Nelerdir?

*Y= Milli Gelir

*C= Tüketim Harcamaları

*I= Yatırım Harcamaları

*S= Tasarruflar

KAYNAKÇA

-BOCUTOĞLU Ersan, BERBER Metin, Genel İktisada Giriş, 2013, 3. Baskı Ekin Basın Yayın Dağıtım

-15 Milli Gelir Hesaplama Yöntemlerihttps://acikders.ankara.edu.tr 

-Öğr. Gör. Şenol DOĞAN - Milli Gelir