Ölüm ile Yaşam Arasındaki Nehir :Styx

Yunan mitolojisinde, sayamayacağımız kadar çok yere sahip olan Nimfler, yeri ve denizi dolduran dişilere ve tanrılara denmektedir. Bir diğer deyişle periler olarak adlandırabileceğimiz bu Nimfler, mitolojide önemli yerlere sahiptirler ve birçok farklı türleri vardır. Bugünkü yazımızda inceleyeceğimiz peri ise Okeanos ve Tethys’in kızları olan Stiks (Styx).

Styx kelime anlamıyla karşımıza “shuddering” olarak çıkar ve Türkçeye “titremek, ürpermek olarak çevrilir bunun yanı sıra “loathing of death” olarak da bazı kaynaklarda vardır ki bu da “ölüme nefret, ölümden iğrenmek” tarzında çevrilebilir. Yunan mitolojisinde ise yer altı dünyasının nehirlerinden biri olarak bilinir ve daha özele indirgeyecek olursak; cehennem, ölüm nehri ya da nefret nehri olarak da adlandırılabilir.Peki Stiks nasıl böyle bir nehre dönüştü bir de ona bakalım.

Önceden de bahsettiğimiz üzere Tethys ve Okeanos’un en büyük kızları olan Stiks, Titanlardan biri olan Pallas ile evlenir; Nike, Zelus, Bia ve Kratos adlarında 4 çocukları olur. Stiks çok önemli bir gücü ile bilinir ki o da canlıları “yaralanmaz, dayanıklı” hale getirebilmesidir. Daha detaylı bakacak olursak, bu nehre giren veya suyuna dokunan her canlı çok dayanıklı hatta yenilmez olacaktır. Peki Stiks nasıl böyle bir nehre değişti bir de ona bakalım. Elbette hemen her mitolojik hikâyede varlığını gösterdiği gibi bu hikayemizde de rol almış olan Zeus, zamanın birinde Titanlarla savaşmak zorunda kalır ve Stiks babasının da isteği üzerine çocuklarını da yanına alıp Titanlara karşı Zeusla beraber savaşır. Stiks, tüm tanrılar arasında Zeus’a yardıma ilk giden kişi olur. Stiks ve çocuklarının yardımlarıyla, Zeus Titanlara karşı zafer kazanır. Zeus bu yardımları karşılığında Stiks’e teşekkür niteliğinde bir lütuf verir. Her ne zaman bir tanrı veya tanrıça ant içerse, Stiks adını anarak yemin edecektir. Bunun yanı sıra bu bahsettiğimiz nehre ismini verir şimdi o nehrin özelliğine daha detaylı bakalım.

 Yer altı dünyasında Stiks nehri, ölüler ve canlılar dünyası arasında köprü görevi gören bir nehrin adıdır ve bu nehre giren kişiler yenilmez olacak veya vücutlarının suya dokunan kısımları hiçbir zaman hiçbir şeyden zarar görmeyecek. Zeus, yardımlarına teşekkür amaçlı Stiks'i bu nehrin tanrıçası yapmıştır.

 Yunan mitolojisinde Kharoon olarak bilinen ölü ruhların taşıyıcılığını üstlenen ürkütücü karakterimiz, bu işi belli bir ücret karşılığında yapar. Ölüler para karşılığında gömülmeli ki Kharoon onları yer altı dünyasına rahatlıkla taşısın. Eğer para ile gömülmeyen bir ruh varsa bu ruhlar cezalandırılmak üzere yer altına gönderilirdi. Parasız gömülen ruhlar Stiks nehri boyunca yüzmeye çalışırdı ve kimisi başarırken kimisi de başaramazdı geçmeyi nehirden. Kharoon ile taşınan ruhlar karşıya geçer ve yeni bir bedende tekrar doğana kadar beklerlerdi ve yeniden doğan canlılar geçmişlerini bilmezlerdi.

Yer altı dünyasında Akheron, Phlegethon ,Koktyus ve Lethe adlarına sahip diğer 4 farklı nehrin dışında nefreti temsil eden Stiks nehri, Stiks'in savaştaki yardımlarıyla Zeus tarafından mükafatlandırdıktan sonra çok daha bilinir hale gelir yer altı dünyasında. Her tanrı ve tanrıçanın yeminiyle adı anılır. Her ne zaman bir canlı ölse, ruhları bu nehirden taşınır ve elbette adı dilden dile dolaşır.

Kaynakça

https://ancient-literature.com/styx-goddess/

https://www.britannica.com/topic/Styx-Greek-religion

https://www.thecollector.com/hero-adventures-in-the-greek-underworld/