Paganizm'in Evrimi ve Tekno-Paganizm

Geçmişten günümüze gelen Paganizm'in kökeni, ritüelleri, sınıflandırılması ve Tekno-Paganizm.


Paganizm'in Doğuşu

Paganizm, Latince kökenli bir kelime olup, "paganus (köylü, kır işçisi)" sözcüğünden türemiştir. Paganizm kökeni insanlığın ilk varoluşlarına kadar dayanmaktadır. Günden güne İbrahimî dini olan Hıristiyanlığın hızlıca yayılmaya başlamasıyla beraber, Roma İmparatorluğu'nun şehir merkezlerinde çokca rastlanmıştır. Ancak kırsal kesimin de daha çok eski dinlere inanmaya devam ettikleri görülmüştür. O dönemde Hıristiyanlığa inanan Romalılar, kendisiyle aynı görüşte olmayan insanları aşağılamak için "paganus" lakabını takmışlardır. Hatta, herhangi bir bölge de yeni bir din geliştiği zaman, önceki dinlere inanan insanları pagan diye isimlendirmişlerdir. Ek olarak ise, Orta Çağ Avrupa'sında, Hıristiyanlığın zirve yaptığı zamanlar, Müslüman insanlara bile pagan demişlerdir.

Paganizm'in İnanış Biçimi ve Ritüelleri

Bu konu hakkında bilmemiz gereken en önemli bilgilerden biri, Paganizm'in bir din veya inanış biçimi olmadığı, tamamen yaşam biçimi ve yaşamlar bütünü olduğudur. Tek bir yaratcıya inanan, tek tanrılı inançlar toplamıdır. Ancak bu monoteist yapı zamanla, politeist yapıya dönüşmüştür. Asıl öğretisi tüm evrende, canlı veya cansız varlıklarda ve doğada anlam aramaktır. Bunların ise yaratıcının bir tezahürü olduğuna inanmışlardır. Bu yüzden, paganlar için dünya üzerindeki her şey kutsaldır ve korunmalıdır. Şu an da yaşadığımız dönemde bile kadın, çocuk ve hayvan hakları gibi korumamız gereken önemli unsurlar korunmuyor. Paganlar ise, dünya üzerinde her şeyi önemser ve zarar vermezdi. Hatta, paganlar erkek veya kadın ayırmazdı, onlar için herkes eşit haklara sahipti.

Paganizm, bünyesinde bir sürü din barındırdığı için kültürel farklılıklar oluşmuştur. Bundan dolayı da kendine özgü ritüelleri vardır. Bu ritüeller yaratıcaya duydukları saygı ve onurlandırma isteği üzerine doğmuştur. Bunlara örnek olarak, ayın büyüyüp küçülmesini gözlemlemek veya evlilik ve ölüm gibi geçiş törenlerini söyleyebiliriz.


Pagan Sınıflandırılması

Isaac Bonewits' e göre, pagan sınıflandırılması üç başlık altında incelenmektedir. Bunlar Paleo-Paganizm, Mezo-Paganizm ve Neo-Paganizm'dir.

1) Paleo-Paganizm

Eski çok tanrılı, merkezinde doğa inançlarını barındıran, genel kullanılan bir kavramdır. Hiçbir şeyden etkilenip bozulmamış, her zaman kendilerine özgü olmuşlardır. Neo-paganizm kavramının tam karşıtıdır. Günümüzde de hala hayatını sürdüren Paleo-paganlar vardır.

2) Mezo-Paganizm

Paleo-Paganizm'in en mantıklı ve iyi özelliklerini devam ettirir ve canlandırırlar. Tek tanrılı olan dinlerin uygulamalarından ve değerlerinden etkilenmişlerdir.

3) Neo-Paganizm

Neo-Paganizm'in diğer bir adı Modern Paganizm'dir. Antik pagan düşüncelerini ve ritüelleri canlandırma, yeniden yaşatma çabasıdır. Kökenlerini eski dinlerden almasına rağmen bu bilgeliği devam ettirirler. Çevre bilinçleri çok yüksektir, aynı zamanda doğanın kutsallığını da kabul ederler.

Tekno-Paganizm

Tekno-Paganizm, son zamanlarda bol bol ismini duyduğumuz bir terimdir. Teknoloji paganizmi diye geçmektedir ve teknolojinin manevi yönüne odaklanır. Tabii ki, bu terimi teknolojiyle iç içe olan herkes pagandır diye kullanmak doğru değil. Bu kavram, daha çok teknolojiye karşı bağımlılığımızla çıkmıştır. Tekno-paganlar, teknolojiyi olmazsa olmaz, insan hayatının bir parçası olarak görmektedirler. Örneklendirmek gerekirse, geçmiş paganizmlerde insanlar ağacı kutsallaştırmışlardır ve bunu yaratıcının tezahürü olarak görmüşlerdir. Tekno-paganların farkı ise telefonu kutsallaştırmış olmalarıdır.