Psikanalizin Kurucusu Freud Ve Onun Teorileri

Sigismund Schlomo Freud, psikolojinin en önemli alt dallarından biri olan psikanaliz biliminin kurucusudur.

15 Jul, 20224 min read

-İd Ego Süperego-

Sigmund Freud, kişiliğin id, ego ve süperego olmak üzere üç farklı unsurdan oluştuğunu ileri sürmüştür.

İd, kişiliğin içsel, temel dürtüler ve ihtiyaçlar tarafından yönlendirilen yönüdür. İd aynı zamanda bilinçdışıdır ve içgüdüsel yeteneklerimizden kaynaklanır. İd, haz ilkesine göre hareket eder, çünkü acıdan kaçınır ve haz arar. İd'nin içgüdüsel niteliği nedeniyle dürtüseldir ve çoğu zaman eylemlerin sonuçlarının farkında değildir.

Ego, gerçeklik ilkesi tarafından yönlendirilir. Ego, id güdüsüne en gerçekçi yollarla ulaşmaya çalışarak id ve süperegoyu dengelemeye çalışır. Kimliğin içgüdüsünü rasyonelleştirmeye ve uzun vadede bireye fayda sağlayan dürtüleri memnun etmeye çalışır.

Süperegonun birey için belirlediği standartlar hakkında gerçekçi olmanın yanı sıra, dürtülerimizin gerçek ve gerçekçi olduğunu ayırmaya yardımcı olur.

Ek olarak, Ego kendimizi nasıl gördüğümüzdür. Bu bilinçlidir, ancak her zaman doğru değildir. Süperego, ahlak ilkesi tarafından yönlendirilir. Daha yüksek düşünce ve eylem ahlakıyla bağlantılı olarak hareket eder. Süperego, içgüdüsel olarak id gibi davranmak yerine, sosyal olarak kabul edilebilir şekillerde hareket etmeye çalışır. Ahlakı kullanır, yanlış ve doğru duygumuzu yargılar ve sosyal olarak kabul edilebilir davranışı teşvik etmek için suçluluğu kullanır. Ayrıca, Süperego çevremizdeki insanlardan gelir. Neye inandığımızı ve olaylara nasıl baktığımızı etkilerler, dolayısıyla bu, nasıl yetiştirildiğinize ve içinde bulunduğunuz kültüre bağlı olarak farklı olabilir.

-Parapraksis (Freud Sürçmesi)-

Bilinçdışı zihinle bağlantılı olduğuna inanılan bir isteğin harekette veya hafızada ortaya çıkmasıdır. Sözlü hatalar, beynimizin dili işleme biçimiyle de ilgilidir ve hayatın kaçınılmaz bir parçası olabilir. Bu hafıza kayıpları ve hatalar, bilinçli olarak uzaklaştırdığınız veya düşünmeden gömdüğünüz düşünceler veya arzular yeniden ortaya çıktığında meydana gelir. Günlük konuşma dilinde meydana gelebilecek bu hataların her zaman psikanalitik bir tanımı yoktur. Bazı durumlarda psikanalitik hipotez doğru gibi görünse de sıklıkla bu tür hataların yalnızca yorgunluk veya şans gibi faktörlerden kaynaklanabileceği akılda tutulmalıdır.

-Savunma Mekanizmaları-

Freudyan psikanaliz teorisinde bireyin gerçekleri manipüle, yadsıma ya da çarpıtmak ve böylece sosyal olarak kabul edilebilir bir öz-imajı korumak ve sürdürmek için bilinçsizce geliştirdiği psikolojik stratejilerdir.

Savunma Mekanizmalarının Türleri

Bastırma

Bilinçaltına itme, unutma, zihinden uzaklaştırma gibi ifadeler için kullanılır. Bireyler kaygı ve acı veren şeylerden uzak durmaya çalıştığında bastırma yöntemini sıklıkla kullanır. Avusturyalı psikolog Freud'a göre bireylerde çocukluktan beri bilinçaltına itilmiş birçok şey vardır. Freud bireylerin davranışlarında bastırılmış duygular ve istekler olduğunu da belirtmektedir.

Mantığa Bürüme

Diğer bir tanımla bahane bulma veya nedenselleştirmedir. Bireyin karşılaştığı olaylarda gerçeklerden kaçarak, olayın aslından uzaklaşarak mantıklı nedenler uydurmasıdır.

Yansıtma

Başkalarını suçlama ya da kendi suçunu başkalarına atma olarak tanımlanabilir.

Ödünleme

Bireyin bir alandaki başarısızlığını başka bir alanla telafi etmesi. Ödünlemeye neden olan temel etken bireyde olan eksiklik ve yetersizliklerdir.

Ters Tepki Oluşturma

Güdüleri ve duyguları çarpıtma denebilir. İkiyüzlü davranma şeklinde olan tanımları da vardır. Ters tepki savunmasında birey asıl tepkisini, duygusunu, düşüncesini göstermez.

Özdeşim Kurma

Özdeşleşme, başkasına benzeme, özenme şeklinde tanımları mevcuttur.

Hayal Kurma

Bireyin kendisini olduğu gibi değil de başka biriymiş gibi düşlemesi. Bu yöntemle birey gerçeklerden ve acılardan kaçmayı hedefler.

Kaçma

Duyarsızlaşmak, problemi yok sayma, önemsememe gibi tanımalar kaçma savunması için kullanılır.

Yön Değiştirme

Tepkiyi asıl hedefe ya da asıl kişiye değil de başka bir hedefe ya da başka bir kişiye yöneltmek tanımı yön değiştirme tanımı için kullanılabilir.

Yadsıma

Benlik için tehlikeli olarak algılanan ve bunaltı doğurabilecek bir gerçeği yok saymak, görmemek, değişik derecelerde oldukça yaygın olarak kullanılan ilkel bir savunma biçimidir.

-Freud’un Rüyalar Yorumu-

Psikoanalist ve nörolojist Sigmund Freud’a göre, rüyaları görmemizin amacı aslında isteklerimizin doyurulmasıdır. Rüyalarımızın bilinçaltımıza açılan bir kapı olduğundan bahsetmiştir. Psikanaliz esnasında elde ettiği bulguları ölçemeyeceğini ya da tam olarak belirleyemeyeceğini bildiği için hastalarının gördüğü rüyaları kullanırdı. Deneyimlerine göre, rüyalar iyice incelendiğinde kişinin bastırılmış arzularını, kaygı veya korkularını açıkça ortaya koyuyordu.

Freud rüyaları gizli içerikli ve içeriği açık olan rüyalar olarak ikiye ayırır. Gizli içerik semboliktir, rüyayı gören kişinin altta yatan arzularına tekabül eder. Bu şekilde gördüğümüz rüyalar gizli arzularımızı bir nevi sansürle sunar. Böylece bizi yaşayacağımız kaygıdan korur.Açık bir şekilde ortada olan direkt içerikse genelde günlük olaylara dayanır.

-Yer Değiştirme-

Bizim için değeri olan bir nesneyi veya bir insanı, çok değerli olmayan başka bir insan ya da obje olarak gördüğümüzde olur. İncelediğimizde mutlaka ortak özellikleri çıkacaktır ancak rüyayı gören kişi bunu bir anda anlamayacaktır.

-Detaylandırma-

Bu teoriye göre bilinçaltımızdaki gizli içerik ile arzularımız bir araya gelerek akla yatkın bir hikaye oluşturur.