Roma Dünyasında Kırmızı

Romalılar kırmızıyı bir statü sembolü olarak gördükleri gibi savaş ve zaferle de ilişkilendirmişlerdir. Ayrıca kırmızı Roma evlerinin iç mekan süslemelerinde de sıklıkla tercih edilmiştir.

Roma dünyasında kırmızı toga giymek belirli bir zümrenin tekelindeydi. Krem rengi tek parça yün kumaştan oluşan bu giysiyi giymek bile başlı başına bir statü göstergesiyken toganın ve kenarlarında bulunan şeritlerin rengi, giyen kişinin makamını da belirtirdi. Örneğin, herhangi bir devlet makamına aday olmuş kimseler, sülfür ile rengi beyazlatılmış toga (toga candida) giyerlerdi. Altın rengi süslemeleri bulunan mor toga (toga picta) ise, zafer kutlaması yapan generallerin üzerinde bulunurdu. İmparatorluk Dönemi’nin sonlarına doğru imparatorlar da bu mor togayı giymişlerdir. Toga trabea ise kenarları mor olan kırmızı şeritli togalara verilen addır. İşte bu giysi, savaş tanrısı Mars'ın rahiplerine ve kahinlere özgüydü.

Görsel: Toga giyen bir devlet adamının mermer heykeli (www.worldhistory.org)

Kırmızının Roma ordusunda da sembolik bir anlam taşıdığı görülür. Örneğin, lejyon komutanı savaş alanında kırmızı bir pelerin (paludamentum) ve kuşak (cincticulus) giyerdi. Ayrıca Roma'ya zaferle dönen generalin kente giriş töreninde tüm vücudunu kırmızıya boyadığını aktaran yazılı kaynak da mevcuttur.

Görsel: Cıva sülfür (H. Zell via Wikimedia Commons)

Romalılar evlerinin duvarlarını süsleyen fresklerde kırmızıyı sıklıkla tercih etmiş gibi görünüyorlar. Bunun en güzel örneklerini Pompeii'deki cıva sülfürden elde edilen kırmızı pigmentle boyanmış villaların fresklerinde görmekteyiz. Romalılar çok parlak bir kırmızı veren bu pigmenti elde etmek için İspanya’daki madenlerden cıva sülfür getirtiyorlardı. Bu madenden üretilen pigment çok kaliteli ve pahalıydı.

Görsel: Villa of the Mysteries freskleri (shakko via Wikimedia Commons)

Kaynaklar

“A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (1890) William Smith, LLD, William Wayte, G. E. Marindin, Ed.” A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (1890), https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0063. 

Cartwright, Mark. “The Roman Toga.” World History Encyclopedia, 11 Sept. 2019, https://www.worldhistory.org/article/48/the-roman-toga/. 

Wasson, Donald L. “Officers of the Roman Army.” World History Encyclopedia, 22 Mar. 2021, https://www.worldhistory.org/article/1711/officers-of-the-roman-army/.