Sağlık Haberleri Özelinde Medyada Etik Sorunlar

Sağlık haberlerinde etik sorunlar, medyanın tekelleşmesi, reklam geliri, reyting gibi sorunlar yüzünden aşılamamaktadır. Etik sorunları aşmanın başlıca yolu alanında uzman muhabir ve editör yetiştirmekten geçmektedir. Sorunu güncel haberler üzerinden değerlendirmek amacıyla koronavirüs pandemisi döneminde haberlerde görülen etik sorunlar izah edilmiştir. Pandemi sürecinde sağlık haberlerinin niteliksel olarak zayıflaması yine tekelleşme, reklam, reyting sorunları çerçevesinde ortaya çıkmıştır. 

Sağlık, vücudun içinde bulunduğu durumdur ve sağlık hizmeti her bireyin en temel hakkıdır. İnsanlar sağlıkları tehlikeye girdiğinde çok ilginç çözüm yollarına başvurmuştur, başvurdukları bu yolların bazıları tedavi yöntemi olarak tercih edilmektedir. Medya insanı fazlasıyla etkileyen sağlık konusunun üzerinde yoğunlukla çalışmaktadır. Günümüzde yeni tedavi yöntemleri, yeni hastalıklar medya yoluyla toplumla paylaşılmaktadır. Sağlıklı yaşam hedefi olan her birey medyada sağlık haberlerini takip etmektedir. Sağlık sistemleri son derece karmaşıktır. Karmaşık olan bu yapıyı topluma doğru aktarabilmek için kitle iletişim araçları ciddi önem taşır. Kitle iletişim araçlarının sermaye sahiplerinin eline geçmesi, sağlıkta kültürel değişim yaşanmasına sebep olmuştur. Sağlık haberlerinin içeriği, medyanın sahiplik yapısından etkilenmeye başlamıştır. Halk sağlığı ile ilgili bilgi en hızlı günümüzde hala geleneksel medyadan alınmaktadır. Geleneksel medyaya olan güvenilirlik sağlık haberlerinin içerik kalitesi ile doğru orantılıdır. Sağlık haberciliğinin en temel çalışma prensibi insanların tıbbi konularda yanlış tercih yapmasını engellemektir. 

Sağlık haberi okuru bilinçlendirmeyi hedefler. Sağlığın karmaşık iç yapısı nedeniyle bazı hastalıklarda kişiler birebir bilgilendirilmeye ihtiyaç duyarken, bazı hastalıklarda toplumun her kesiminin bilgilendirilmesi gerekir. Kitle iletişim araçlarında yer alan sağlık programları bu konuda önemli yere sahiptir. Kitle iletişim araçlarında yer alan sağlık programları diğer konudaki programlara göre farklı gözle takip edilmektedir. Programda yer alan doktorlar kendi uzmanlık alanları dışında bilgilendirme yapmaktan kaçınmalıdır, aksi takdirde topluma yanlış aksettirilecek tek bir bilgi çığ gibi büyüyerek halk sağlığını tehlikeye atabilir.

İnsan hayatı tehlikeye atılmayacak kadar önemli bir konu olduğu için sağlık haberinde etik ihlali söz konusu olmamalıdır. Etik, düşünce ve eylem ilişkisiyle açıklanabiliyorsa ilk olarak sağlık mensuplarının düşünceleri akabinde medyanın eylemleri etik kurallara uygun olmalıdır. Sağlık haberinde etik, habercinin sorumlulukları, dünden bu güne başarıları ve kamuoyuna verdiği yarar ile ölçülebilir. Sağlık haberinin amacı sağlık teknolojilerinin gelişmesini ve gelişimden kamuoyunun en verimli şekilde faydalanmasını sağlamaktır. Sağlık haberlerimizde yapılan en büyük yanlış dikkat çekici açıklamaların halk sağlığını ilgilendiren bilgilerden önde tutulmasıdır. Hastanede saldırıya uğrayan sağlık çalışanları ile ilgili haberler reyting kaygısı ile durumun ciddiyetinden uzak şekilde servis edilmektedir. Yeni medyanın bu duruma olan etkisi iç açıcı değildir. Yeni medyada asparagas haber sayısı geleneksel medya ile kıyaslanamaz derecede fazladır. Sağlık haberciği konusunda nitelikli muhabirler yetiştirmek dışında çözüm yolu bulunmamaktadır. Okunma ve reklam kaygısından uzak habercilik anlayışı sağlık muhabirlerine aşılanmalıdır. Kısıtlama veya kural yerine muhabirin tercih olarak etik ilkelere uygun haber üretmesi çözüm olacaktır.