Âşıklar Memleketi: Sivas
Sivas'a düşse yolumuz...
Yiğidolar şehri Sivas'a hoş geldiniz !
Anadolu'nun ortasında sazıyla sözüyle ünlü bir şehir Sivas. Birçok ünlü ismin memleketi olan, son yıllarda sıkça mizahı yapıldığı için adından bahsettiren bu şehri birlikte yakından tanıyalım istiyorum. Sivas'ta görülmesi gereken yerler, tatmadan dönmemeniz gereken yemekler ve daha birçoğu için aşağıya doğru kaydırmanızı tavsiye ederim. Yazımıza eşlik etmesi için size güzel bir Sivas türküsü bile seçtim :)
Yakın tarihimizde Sivas Kongresi dolayısıyla adını sıkça duyduğumuz bu şehir bozkırın ortasında keşfedilmeyi beklemekte. Pir Sultan Abdal, Âşık Veysel, Âşık Ruhsati, Hasret Gültekin ve daha birçoğuyla hemşehri olduğum için gurur duyduğum memleketimi bugün sizlere tanıtmaktan çok mutluyum. Bu sanal gezimize başlarken şehir merkezinden, Atatürk Kongre Müzesi'nden başlamak isterim.
Atatürk Kongre Müzesi
4 Eylül 1919'da cumhuriyet tarihinin önemli kongrelerinden biri Sivas'ta, bu binada yapılmış. O zamanlar erkek lisesi olan bu bina şu anda Atatürk Kongre Müzesi olarak hizmet vermekte. Şehrin göbeğinde bütün ihtişamıyla bizleri karşılıyor.
Sivas Kent Müzesi
Sivas Kent Müzesi son birkaç yıl içinde şehrimize kazandırıldı. Valilik binasının alt katında yer alıyor. Çok düşük bir ücretle bilet alıp giriş yapabilirsiniz. Şehrimize ilk defa gelenler için şehrin dünden bugününü görebilmek açısından çok güzel bir müze olduğunu düşünüyorum. Sivas yemeklerinden yöresel kıyafetlerine kadar bu müzede inceleme fırsatınız var. Bu müzeyi gezmek için iki saat kadar vakit ayırmanızı ve doya doya gezmenizi tavsiye ederim, pişman olmazsınız :)
Sanayi Mektebi Müzesi
Daha önceden cezaevi olarak kullanılan bu bina şimdilerde dokuma halıları ve daha birçok elişiyle misafirlerini ağırlıyor. Binanın mimarisi sizi Sivas'ta zaman yolculuğuna çıkaracak. Binanın dışına kurulan mini çarşısı bu yolculuğun en keyili duraklarından olacak.
Şuğul Vadisi
Biraz da doğal güzelliklerinden bahsedelim dedim ve aklıma ilk Şuğul Vadisi geldi. Sivas'ın Gürün ilçesine bağlı bu vadi görülmeye değer. Masmavi suyuyla bozkırın ortasında gözlerinizi şenlendirecek.
Gökpınar Gölü
Mavinin her tonu Gürün'de. Şuğul Vadisi'nden sonra Gökpınar Gölü'ne mutlaka gitmelisiniz. Tertemiz suyu ve muhteşem ortamı sizi kucaklayacaktır. Dilerseniz gölün etrafında piknik yapmanız da mümkün. Sivas'a gelmişken buraya uğramadan giderseniz çok şey kaybedersiniz.
Divriği Ulu Cami
Yakın dönemde restorasyon çalışmaları biten Divriği Ulu Cami ziyaretçilerini bekliyor. Mengüceklerden günümüze ulaşmış bu cami işlemeleriyle görenleri büyülüyor. Unesco Dünya Mirası Listesi'ne dahil bu cami yerli yabancı bir çok insanın buluşma yeri.
Çifte Minareli Medrese
Sivas'ın merkezinde yer alan bu medrese şehrin simgelerinden biri. Kongre Binası ile karşı karşıya. Yıllardır hem Sivas halkının hem turistlerin ziyaret yerlerinden. Ulaşımı oldukça basit, çarşının tam merkezinde. Sivas'a gelmişken burayı da görmelisiniz.
Gök Medrese
Yıllarca birçok öğrenciye din ve hukuk eğitimi verilen bu medrese artık bir müze. Merkezî konumu sayesinde ulaşımı çok kolay ve turkuaz işlemeleriyle bozkırın ortasında parıldıyor. Sivas'a gelmişken burayı görmeden dönmek olmaz.
Sivas'ı Sivas yapan yemekleri ve türküleri bence. Birçok anadolu şehrinde yemekler, yiyecekler birbirine benzer ama bazıları sadece Sivas'a özel. Birkaçını sizler için aşağıya sıraladım. Deneyecek olanlara şimdiden afiyet olsun.
Sivas Köftesi
Sadece tuz ve kıymayla hazırlanan bu köfte Sivas'ın en meşhur lezzetlerinden. Görünüşüne bakarak Anadoluda bu köftenin muadilini bulabileceğinizi düşünüp bunun nesi bu kadar meşhur diyebilirsiniz ama tattığınızda ne demek istediğimi ve neden bu kadar meşhur olduğunu anlayacaksınız.
Dal/Pezik Turşusu
Tokatlılar bu turşunun kendilerine ait olduğunu iddia etse bile biz sonuna kadar bizim olduğunu savunmaya devam edeceğiz :) Pancar dallarından bol sarımsakla kurulan bu turşu hafif acılıysa tam bir damak şöleni. Soğuk kış aylarında sofralarımızdan eksik etmediğimiz bu turşu bizim için diğerlerinden çok çok farklı.
Tonus Köftesi / Cırt Köfte
İçli köftelerin şahı olan Tonus Köftesi, Sivas Altınyayla ilçesine ait. Düğünlerimizde bu köfteyi yaparız. Klasik içli köftelerden ayrıldığı nokta içinde iç yağı veya kuyruk yağı olmasıdır. Diğer ismini köfteyi ısırdığınızda çıkan sesten ve yağın akmasından dolayı almış, bazılarınca cırt köfte olarak anılmaya başlanmış. Bu köfteyi yedikten sonra diğer içli köfteleri unutabilirsiniz.
Eşe Köftesi
Sivas, Kangal'a ait bir yemektir. İnce özel bir bulgur çeşidi olan "düğürcek"in sıcak suyla ıslatılıp yoğurulması ve o sırada salça, soğan, pastırma ve sucukla hazırlanan harcın sıcakken içine dökülüp yoğurulmasıyla hazırlanan yapımı oldukça zahmetli bir köfte çeşidi. Ekşi ayranla birlikte yerken çektiğiniz bütün çileyi unutursunuz. Eskiden tike dedikleri kuru etle yapıldığı için ismi eşe köftesi veya tike köftesi olarak biliniyor. Ama ben sizlere aktardığım versiyonunu tattım ve daha önce yediğim hiçbir köfteye benzemiyordu. Yolunuz Sivas'a düşerse mutlaka Kangallı biriyle dostluk kurup bu köfteden istemelisiniz :)
Madımak
Sivas'a ait bu yemek Sivaslılarca çok sevilir. Genelde pastırma veya çemenle ıspanak yemeğine benzer yemeği yapılır, içine bulgur atılır. Görünüşü ıspanağa benzese bile tadı kendine has ve güzel bir yemek. Madımak sadece Sivas ve çevresinde yetiştiği için başka bir yerde bulamazsınız.
Sivas Katmeri
Simit veya ekmek fırınlarından bağımsız mahalle aralarında bulunan katmer fırınlarından peynirli, patatesli ve sade seçeneklerini bulabileceğiniz bu katmerlerin lezzeti damak çatlatan cinsten. Kat kat hamuru, elinizde çıtır çıtır dağılmasıyla kahvaltı sofralarınızı şenlendirecek bu lezzeti mutlaka denemelisiniz.
Etli Ekmek
Konyalılarla savaş hâlinde olmamıza sebep bu ekmek diğer pidelerden çok farklı olduğu için pide değil etli ekmek deriz. Özellikle Sivas Ulaşlı ustaların etli ekmeği çok meşhurdur. Hem hamuru pideden farklı, hem de kıymalı pideler gibi eti üzerine sıvamadığımız için diğerlerinden çok daha güzel olan etli ekmeğimizi sonuna kadar savunacağız :)
Mercimek Badı
Akşam yemeğinden ziyade kadınlarımızın komşu buluşmalarının konuğu olan bu yemek yeşil mercimekle yapılır. Haşlanan mercimeklerin içine temelde bulgur, soğan, domates ve maydonozla sulu çorba kıvamında hazırlanan bu yemek asma yaprağına sarılarak yenir. Farklı tatlar arayanlar için güzel bir seçenek.
Sivas'ı gezmek, tanımak isteyenler için minik bir tanıtım olsun istedim. Umarım yemeklerimizi ve şehrimizi beğenirsiniz :)