Stres ve Stres Kaynakları

Yaşamımız içerisinde bizleri etkileyen birçok stres kaynağı vardır. Stresle baş başa kaldığımız birçok durum vardır stresi yönetebilmek için öğrenmemiz gereken başlıca kaynaklar vardır.

Stres nedir derseniz öncelikle anlık olarak karşımıza çıkan, beklenmedik durumlar yaratan, bizleri tehlikede ve panik bir hâlde hissettiren, mücadele gerektiren olay ve etmenler sonucunda ortaya çıkan düşünce kaynaklı endişenin zihinsel ve fiziksel bir tepkimenin sonucudur. Ayrıca, vücudumuzun savaş ya da kaç mekanizmasını tetikleyen ve genellikle acil tepkilere yol açan bir durumdur. Stres kontrol edilemediğinde sökük çorap ilmiğine benzer ve bütün yapı taşlarını bozar. Bu durum da bizleri al aşağı eder tabi ki böyle bir durumla karşılaşmak istemeyiz.

Stresi ortaya çıkaran belli başlı kaynaklar vardır.

Stres kaynakları; fiziksel, duygusal, çevresel, örgütsel ve bireysel olmak üzere beş gruba ayrılır.

Fiziksel stres kaynakları: sıcak, soğuk, açlık, susuzluk, yaralanma, ameliyat, vücuda mikrop girmesi, yanık vb. gibi durumlarda ortaya çıkar.

Duygusal stres kaynakları: Üzüntü, ölüm, ayrılık, başarısızlık, aşırı heyecan, aşırı sevinç, aile problemleri, iş problemleri, sosyal olaylar vb. durumlarda açığa çıkar.

Çevresel stres kaynakları: Ekonomik sorunlar, politik hayattaki sorunlar, çevre ve ulaşım sorunları, teknolojik değişimler, sosyal ve kültürel değişimler sonucunda meydana gelir.

Örgütsel stres kaynakları: İş yükünün fazlalığı ve etkin zaman yönetiminin yapılamaması, rollerin belirsizliği, çalışma koşulları, iletişim sorunları, amaçların belirsizliği, terfi sorunları, ücret yetersizliği, mobbing vb. durumlarda görülür.

Bireysel stres kaynakları: biyolojik bedensel faktörler, maddi parasal faktörler, yaşam tarzı, bireysel özellikler başta gelmektedir.

Stres ne kadar hayatımızın ayrılmaz bir parçası olsa da onunla baş etmeyi öğrenmemiz gerekir. Stresle başa çıkma becerilerini geliştirmek ve stresin etkilerini azaltmak için stres kaynaklarını tanımak ve yönetmek önemlidir.

Stresle başa çıkmanın belli başlı yöntemleri vardır. Bunlar;

·       Transandantal Meditasyon (TM),

·       Farkındalık etkinliklerine katılmak,

·       Bitkisel çaylar tüketmek,

·       Hayatta her şeyin kontrol edilebileceğini kabul etmek,

·       Endişelenmeyi bırakıp olayları akışında yaşamak,

·       Zaman planlaması yapmak,

·       Hayır demek,

·       İnsanlarla aramıza mesafeler koymak,

·       Alkol, sigara, uyuşturucu vb. zararlı alışkanlıklardan uzak durmak,

·       Uzman desteği almak,

·       Aromaterapi uygulamak,

·       Düzenli egzersiz yapmak,

·       Sağlıklı beslenmek,

·       Düzenli uyku uyumak,

·       Zaman yönetimi yapmak,

·       Stres yönetimi tekniklerini öğrenmek

·       Sosyal destek almak,

Sonuç olarak stres hayatımızın kaçınılmaz bir gerçeği olsa da önlenmesi mümkündür.

Stres kaynaklarını tanıyarak ve uygun stratejilerle mücadele ederek, sağlıklı ve dengeli bir yaşam sürdürmek mümkündür.