Türkiye'de Turizmin Başkenti: Antalya

Antalya, halihazırda Türkiye'nin 5. büyük şehri olup Akdeniz bölgesinin en büyük kentidir. 2.722.103 nüfusu ile birden fazla sektörde kendini gösteren şehir özellikle turizm sektörü ile ön plana çıkmaktadır.

Şehrin turizm ile ön plana çıkmaya başlaması 1980'li yıllarla birlikte başladı. Daha öncesinde Türkiye'nin tarım şehirlerinden birisi olan görülen Antalya, otel ve turizm yapılarının çoğalması ile birlikte turizm ile özdeşleşmiştir. Özellikle Belek, Kaleiçi, Kadriye, Lara, Kundu, Manavgat, Alanya ve Kemer gibi turistik yerlerde ağırlıklı olarak tarım sektörü yer almaktaydı.

Turizm sektörünün gelişmesiyle birlikte şehrin nüfusunda patlama yaşandı. Sıcak bir iklime sahip olması, verimli Antalya Ovası'nın olması, deniz ticaretine uygun olması ve turizm sektörünün de gelişmesiyle birlikte şehirdeki hareketlilik de nüfus ile birlikte yükseldi.

Bu artış ile birlikte Antalya, Türkiye'nin gözde turistik yerlerinden birisi oldu. Ağırlıklı olarak yaz turizmi ile öne çıkan şehir daha sonrasında bünyesinde barındırığı antik kentler nedeniyle kültür turizmi, Karain Mağarası gibi mağaralar ile mağara turizmi ve Saklıkent Kayak Merkezi ile kış turizmi gibi turizmin farklı ayakları ile birden yükselmeye başladı.

Düzensiz bir şekilde nüfusun artışı şehir de ister istemez bazı sıkıntılara da davetiye çıkardı. Zaman zaman alt yapı sorunlarının yaşanması, trafikte araç sayısının sürekli olarak artması ve düzensiz yapılaşma gibi sorunlar da ortaya çıktı. Her ne kadar bu sorunlar son birkaç yıl içerisinde ortaya çıkmasa da uzun süredir Antalya'nın çözülemeyen sorunlarındandır.

Şehrin içerisinde birden fazla sorun olmasına karşın her geçen sene şehre gelen yerli ve yabancı turistin sayısı artıyor. 2024 yılı içerisinde toplamda yaklaşık 17 milyon insan Antalya'yı ziyaret etti. 2023'te ise bu sayı 15.689.258 idi. Şehir, yurt içerisinde popüler tatil bölgelerinden birisi olmasıyle birlikte yurt dışından da tercih edilmeye devam ediliyor. Özellikle Ruslar, İngilizler ve Almanlar tarafından ziyaret edilen şehir özellikle güneşi az gören ülkeler tarafından rağbet görüyor.

Şehir turizm yapıları ile birlikte merkez, batı ve doğusunda tarihi ve doğal güzellikleri ile anılıyor. Şehrin ilçeleriyle birlikte popüler birçok turistik yeri var. Bunlar arasında;

Kaleiçi: Büyük bir bölümü yıkılmış ve yok olmuş at nalı şeklinde içten ve dıştan surlarla çevrilidir. Surlar, Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı devirleri ortak eseridir. Surların 80 burcu vardır. Surların içinde kiremit çatılı 3000 kadar ev bulunmaktadır. Evlerin karakteristik yapıları Antalya'nın sadece mimari tarihi hakkında fikir vermekle kalmaz, aynı zamanda bölgedeki yaşam tarzını, gelenek ve görenekleri en iyi şekilde yansıtır.

Sur içindeki dar sokaklar limandan yukarıya duvar boyunca uzanırlar. Yat Limanı, Yivli Minare, Keyhüsrev Medresesi, Karatay Medresesi, İskele Camii ve Tekeli Mahmut Paşa Camii sur içindeki önemli tarihi eserlerden sadece bazılarıdır. Yat limanı eski şehrin gün ve gece boyunca sergilediği nefes kesici manzara uluslararası ressam şair ve yazarlara ilham kaynağı olmuştur.

Üç Kapılar (Hadrianus Kapısı): Roma İmparatoru Hadrianus'un Antalya'ya gelişi dolayısıyla MS 130 yılında yaptırılmıştır. Hadrianus Kapısı antik limanı çevreleyen surlar üstünde Atatürk Caddesi'nde bulunur ve Kaleiçi'ne girişlerin en önemli noktasıdır. Halk arasında Üç Kapılar diye de anılan yapı hiç şüphesiz Antalya'nın en iyi korunmuş ve simge tarihi eserlerinden biridir.

Düden Şelalesi: Düden Şelalesi, Kepez ilçe sınırları içerisinde yer alan Varsak Mahallesi’nde bulunmaktadır. Düden Şelalesi çeşitli kaynaklarda, İskender Şelalesi ve Yukarı Düden Şelalesi olarak da geçmektedir. Aynı zamanda halk arasında Düdenbaşı Şelalesi diyenler de vardır. Suyu bol bu iki nehir kısa bir akıştan sonra birleşerek Bıyıklı Düdeni içinde kaybolur. 

Konyaaltı Plajı: Konyaaltı Plajı, Antalya şehir merkezinin batısında yer alıyor. Adını Antalya’nın yanı sıra tüm Türkiye’de duyuran dünyaca ünlü plaj, yaklaşık 7 km. sahil şeridi ile hizmet vermekte. Her yıl yerli ve yabancı turistlerin akınına uğrayan bu eşsiz bölge, ulaşım kolaylığı sayesinde kentin en önemli cazibe merkezlerinden birisi.

Karain Mağarası: Türkiye'nin en büyük doğal mağaralarından Karain Mağarası; Antalya'nın 30 kilometre kuzeybatısında, Döşemealtı ilçesinin Yağca Mahallesi sınırları içinde konumlanır. Denizden yüksekliği 430-450 metredir.  İnsanlığın karanlık bir dönemine ışık tutan Karain Mağarası yalnızca Anadolu değil, tüm dünya tarihi açısından önemli bir arkeolojik alandır. Günümüzden tam 500 bin yıl önce yaşamış; avcı ve toplayıcı yaşam sürdüren ve basit el aletleri üretimi gerçekleştiren insanın ilk atalarına ait izler, burada keşfedilmiştir. 

Perge Antik Kenti: Perge Antik Kenti, Antalya şehir merkezinin 17 kilometre doğusunda bulunan Aksu ilçesinde yer alır. Hitit Dönemi'nde varlığını sürdürdüğüne inanılan ve "Parha" diye bilinen kent Roma Dönemi'nde Anadolu'nun en düzenli kentlerinden biri olmuştur.

Perge şehir planının esasını biri doğu-batı, diğeri ise kuzey-güney yönünde uzanan iki ana cadde oluşturmaktadır.15 bin izleyici kapasiteli tiyatro oldukça iyi korunmuştur. Oturma yerlerinin karşısında yer alan özenle dekore edilmiş iki katlı sahne binası M.S. 2'nci yüzyılda inşa edilmiştir. Antik Kent Perge’nin bir diğer temel yapısı olan stadyum, Türkiye’nin en iyi korunmuş stadyumlarından biridir. Tiyatronun kuzeyinde M.Ö. 2'nci yüzyılda inşa edilmiş olan stadyum yaklaşık olarak 12 bin izleyici kapasitelidir.

Termossos Antik Kenti: Antalya'nın Döşemealtı sınırları içerisinde yer alan antik kent, bugün Güllük adını taşıyan Solymos Dağı’nın dorukları arasındaki vadide, Anadolu’nun en eski halklarından Luvilerin soyundan gelme Solymler tarafından kurulmuştur. Şehrin tarih sahnesine çıkışı Büyük İskender’in MÖ 333 yılında kenti kuşatması ve Termesosluların güçlü bir savunma yaparak kenti teslim etmemesiyle olmuştur. İskender’in ölümünden sonra kent Ptolemyler tarafından alınmıştır. MÖ 189 yılında komşu şehir İsinda’yı zapteden Termessos’lular İsinda halkının şikâyeti üzerine Anadolu’daki Roma Kuvvetleri Komutanı Manlius Vulso tarafından cezalandırılmışlardır.

Kemer: Antalya'ya 32 kilometre mesafede bulunan ilçe birçok tatil bölgesi ile doğal güzellikleri içerisinde barındırıyor.  Phaselis Antik Kenti, Tahtalı Dağı Teleferiği, Yanartaş, Göynük Kanyonu, Olimpos gibi doğal güzellikleri gezebilirsiniz. Ayrıca denize kıyısı olduğundan dolayı çeşitli koylara gemi ya da küçük teknelerle görebilirsiniz.

Demre: Antalya'nın batı ilçelerinden birisi olan Demre, küçük bir ilçe olmasına karşın tarihi ve doğal koyları ile ön plana çıkmaktadır. İlçede yer alan Myra Antik Kenti, St. Nicholas Kilisesi, Likya Uygarlıkları Müzesi ve Kekova gibi tarihi yerleri ziyaret edebilirsiniz.

Kaş: Antalya'nın en batı ilçesi olan Kaş, özellikle dalış alanında Türkiye'nin en önde gelen yerlerinden birisidir. Bu ilçede Kalkan, Antiphellos Antik Kenti, Kaputaş Plajı ve Patara Antik Kenti gibi yerleri gezebilirsiniz.

Serik: Antalya'nın 39 kilometre doğusunda yer alan Serik, farklı alanlarda kendisini Türkiye ve dünyaya tanıtabilmiştir. Özellikle 2015 yılında G20 Zirvesi Belek'te düzenlenmesi Serik için de prestij olmuştur. Ayrıca ilçe golf sahaları ve futbol takımlarının ilçede kamp yapmasıyla da bilinmektedir. İlçe içerisinde yer alan Belek, Kadriye, The Land of Legends Tema Parkı, Boğazkent, Aspendos Antik Kenti, Sillyon Antik Kenti ve Zeytintaşı Mağarası gibi yerleri görebilirsiniz.

Manavgat: Antalya'nın yaklaşık 75 kilometre doğusunda yer alan ilçe adını duyuran tatil bölgelerinden birisidir. Kıyı şeridinde denize girebilirken ayrıca ilçenin kuzey kısmında rafting de yapabilirsiniz. Manavgat Şelalesi, Side Antik Kenti, Titreyengöl, Oymapınar, Yörük Müzesi ve Köprülü Kanyon gibi yerleri ziyaret edebilirsiniz.

Alanya: Antalya merkeze yaklaşık 133 kilometre mesafede bulunan Alanya, birbirinden farklı doğal güzellikleri içerisinde barındırıyor. Damlataş Mağarası, Kızılkule, Alanya Arkeoloji Müzesi, Kleopatra Plajı ve Dim Mağarası gibi güzellikleri görebilirsiniz.

İbradı: Son olarak ise Antalya'nın en küçük ilçelerinden birisi olan İbradı var. Mağara, tarihi evler ve yaylaları ile ünlenen ilçe Antalya'nın en az bilinen ilçelerinden birisidir. Altınbeşik Mağarası, Ormana Tarihi Evleri ve Üzümdere Milli Parkı gibi yerleri gezebilirsiniz.