Ünlü Filozof Konfüçyüs

Dünya çapında nam salmış Konfüçyüs, 551 yılında doğmuş Çinli bir filozoftur. Felsefenin ilerlemesini sağlamakla kalmamış, ahlak ve siyaset konularında çeşitli öğretileriyle öne çıkmıştır.

Konfüçyüs insan karakterine ve aile ahlakına değindiği gibi, siyasi alanda yönetim mekanizmasındaki işleyişin daha doğru bir şekilde uygulanması için çeşitli tezler oraya atarak topluma katkı sağlamaya çalışmıştır. Ona göre, bir aile ortamında Çin kültüründe hala daha izlerini gördüğümüz hiyerarşik sistem uygulanması gerekmektedir. Yaşı küçük olan bireylerin hiyerarşide en alt sırada, en yaşlı bireylerin ise hiyerarşik sıralamada yaşı itibariyle en üst sırada olması gerektiğini savunmuştur. Bu sistem içinde en yaşlı ve erkek olan birey, kurulu ev düzeni içerisinde sözü en itibar edilen kişi iken kadının erkeğe göre daha alt sırada olması itibariyle ataerkil yapıyı da gözler önüne sermektedir.

İnsanların gerçeğe ulaşması için kendi istek ve arzularından arınarak Gök Tanrı inancına uygun yaşaması gerektiğine inanmaktadır. Kendi çıkarlarını bir kenara bırakan kişiler, ahlakıyla çıkarları çakışması durumunu yaşamayacağı ve ahlaklı ve erdemli yaşamaya gayret edeceği için daha iyi ve mutlu bir hayat sürecektir. Erdemli olabilmek için temelde insan sevgisi yatmaktadır. Kişi, insanlarla olan etkileşiminde erdemine gölge düşürecek herhangi bir şey yapmaktan şiddetle kaçmalıdır. Konfüçyüs erdem konusunda “Mükemmel Erdem” olarak altını çizdiği 5 özellik, insanların hayatlarının herhangi bir kısmında kullanması gereken kılavuz niteliği taşımaktadır. Bunlar, doğruluk, nezaket, samimiyet, cömertlik ve ağırbaşlılıktır. “Mükemmel Erdem”i uygulayan kişiler kendini başaracak ve toplum tarafından kabul görecektir.

Konfüçyüs çalışkan insanı zeki insana kıyasla el üstünde tutmaktadır. Nasıl bir zeka seviyesine sahip olduğunuzun bir önemi yoktur, önemli olan sürekli olarak çalışma ve ilerletme gayretinde olmaktadır. Bu düşünce “İşleyen demir ışıldar.” mantığıyla Asya’daki zorlu sınavların oluşmasının temelini oluşturmaktadır. Öğrenciler yalnızca çok çalışmaları durumunda zorlu sınavlardan başarılı olacakları için Konfüçyüs sınavların zor olması gerektiğini savunmuştur. Günümüzde İskandinav ülkeleriyle kıyas ettiğimizde çok daha zor sınavlar Çin kültürünün ve anlayışının içinde izlerine rastlanmaktadır. Bunun yanında İskandinav ülkelerinde genç kesim kendini sınıf ortamında rahatlıkla ifade ederken Çin’deki hiyerarşik düzen sebebiyle Çinli gençler daha içine kapanık olduğu gözlemlenmektedir.

Konfüçyüs, yaşamı boyunca siyasi yönetim anlayışı hakkında da birçok noktaya değinmiştir. Ona göre, yöneticilerin sert güç kullandığı gibi yumuşak güç de kullanması gerekmektedir. Toplumu dizginleyebilmek ve düzenin sarsılmasını engelleyebilmek için sert güç kullanmaktan çekinmemelidir. Ancak devlet iyi niyetli olmayan bir yönetim biçimine büründüğü takdirde de toplum buna karşı çıkabilir.

Çin’de devlet baba anlayışının hakim olduğunu da göz önünde bulundurarak devlet, toplumdaki her bir bireyi iyi yetiştirmelidir ki bu devletin yükünü de azaltacaktır. İnsanları suç işlemeye iten şeyler geçimini sağlayamamaları ve bilgi yoksunluklarıdır. Bilgi yoksunluğunu karşılamalı ve fakirlik oranını azaltacak politikaları yürürlüğe koymalıdır. Adeta bir kutup yıldızı gibi topluma fayda sağlamalıdır. Bunun için;

1.     Topluma fayda sağlayacak eylemler içinde bulunmalı,

2.     Hırsına ve gururuna yenik düşerek politikalar oluşturup itibarını zedelememeli,

3.     İstediği şeyi açgözlü bir tavır sergilemeksizin kararında almalı,

4.     Halkına kaldıramayacağı yük ve sorumluluk vermekten kaçınmalı,

5.     Halka ve komşularına korku salmadan, herhangi bir baskı zulüm yapmadan yüce bir divan olmanın yolunu bulmalıdır.