Uzun Formatlı Video Makaleler İnterneti Ele Geçirdi

Ben her daim bir şey dinleme ihtiyacı duyan insanlardanım. Şu an bu makaleyi yazarken bile bir yandan kulaklıklarım takılı. Daha iyi konsantre olmama yardımcı oluyor, ancak her ne dinliyorsam dinleyeyim sık sık işimi durdurup yeni şarkı seçmemi ya da oynatma düğmesine basmamı gerektirmeyen bir şey olmalı. Dolayısıyla kendimi sık sık uzun formatlı video makalelere yönelirken buldum. Bir yandan önümdeki işle uğraşırken bir yandan da beynimi dikkatimin dağılmasını önleyecek kadar meşgul ediyorlar.

YouTube'da video essay ya da video makale formatı çok uzun süredir var ve oldukça da popüler. 2012'de platform videoların kaç defa izlendiğinden çok izlenme süresine önem vermeye başladığından beri tür özellikle ivme kazandı. Sinema, akademik konular ve politika gibi birçok alanda çeşitli içerik üretildi. Günümüzde aklınıza gelebilecek her konu üzerine video formatlı makale bulabilirsiniz. Tarihsel bağlamları değerlendiriyor, video oyunu hikayelerini deşiyor, kültürel ve sosyal medya trendlerini takip ediyorlar. Sonsuz farklı konu üzerine küçük belgeseller yaratıyorlar esasen.

Yaşıtlarımın ve Z jenerasyonundan kişilerin hem akademik hem entelektüel olarak bu videolarla büyüdüğünü söylemek abartı olmaz bence. Sınavlardan önceki gecelerde sabahlarken olabildiğince çok bilgiyi sindirilebilir şekilde özetleyen videolar birçok defa akademik kariyerimi kurtardı. Video essayler analitik yapıları nedeniyle birçok pop kültür trendlerini açıklamaya da yatkın. İnternet tarihçilerinin oluşumu gözlerimizin önünde şekilleniyor denebilir.

Ancak günümüzde farklı olan Internet'te içeriklerin ve dikkat sürelerimizin gittikçe kısalaştığı zamanlardan geçiyor olmamıza rağmen türün hâlâ popülerliğini koruyor, hatta her zamankinden daha çok tüketiliyor olması. TikTok gibi uygulamaların kısa formatlı videoların tüketimini artırması ve uygulamanın bağımlılaştırıcı yapısı ile uzun formatlı içerikler çarpıcı bir karşıtlık oluşturuyor. Kısacası tüketilen video formatlı içerikler yalnızca çok uzun veya çok kısa oldukları sürece ilgi çekiyor gibi bir manzara çıkıyor önümüze. Aslında çekicilikleri de o zaten, uzun formatın mütemadiyen ilgi gerektirmemesi ve arka planda oynatılabilirliği en önemli faktörlerden birisi. Diğer yandan da kısa videoların da çekiciliği tabii ki kısa olması ve dikkatimizi sonuna kadar çekebilmesi. Öyle görülüyor ki internet dikkat aralığımızı tamamiyle kısaltmadı, sadece neye dikkat ettiğimiz konusunda daha seçici olmamızı sağladı.

Herkes için durum farklı tabii ki, örneğin ben eğer başka hiçbir şey yapmadan video izliyorsam genelde 15 dakika içinde dikkatimin dağıldığını gözlemliyorum. Fakat bu demek değil ki çok daha uzun videolar konusu ne olursa olsun internette popülerlik kazanmıyor. Hatta bazen konusu ile daha önce ilgilenmiyor olabileceğimiz içerikler tüketirken bile bulabiliriz kendimizi. Yani izleyicilerini sıkça yeni konular ve hobiler ile tanıştıran bir format olmayı da başarıyor.

Farklı platformlarda da bu trendi görebiliyoruz, örneğin Spotify ses odaklı yapısına rağmen yakın zamanda video podcast yayınlamaya başladı. İlginç olansa Spotify'ın video poscastleri video makaleler ile yalnızca sesli podcastler arasında bir orta yol olarak sunuyor olması. Görüyoruz ki türler arası sınırlar gittikçe şeffaflaşıyor.

Uzun formatlı içeriklerini yükselişinin arkasında internetin genel olarak daha az tepkiselleşiyor olması olabilir. İlgi çekici çılgın başlıklardansa derinlemesine analizleri tercih etmeye başlıyoruz. İnsanlar hâlâ fikirlerini sunuyor ve yayınlıyor ancak arkasından nasıl o fikre vardıklarına dair açıklamaları geliyor. Video essaylerin iyi yanı da bu, 40 saniye de olsa 40 dakika da, yaratıcısının konu hakkında araştırma yapmış ve belli bir miktar bilgi sahibi olmasını gerektiriyor.

Bütün bunlar İnternet'in bencil yapısını değiştirmiyor, fakat kronik olarak İnternet bağımlısı olmaya daha az depresif yapıyor. Elbette ki dünyada ki problemlere dikkate değer miktarda katkı sağlayamaz veya çözemez ancak o problemleri öğrenmeyi çok daha sindirilebilir ve dayanılabilir kılar.