Vazgeçilmez Bir İçecek: Kahvenin Keşfi

Tüm dünyada oldukç sevilen, vazgeçilmez bir içecek olan kahvenin ne zaman, nasıl keşfedildiğine ve nasıl yayıldığına bir bakış.

Kahvenin ilk kullanımına dair birçok efsane bulunmaktadır. Bunların en meşhuru Etiyopyalı bir keçi çobanı hakkındadır. Bu efsane Batı edebiyatında oldukça ilgi gördüğünden popülerdir.

Rivayet edildiğine göre çoban bilinmeyen bir bitkinin meyvelerini yiyen keçilerinde bir takım uyarıcı etkilerin oluştuğunu ve keçilerin son derece enerjik olduğunu fark etmiştir. Kendisi de meyvelerden yediğinde aynı durumu yaşamıştır. Durumu bölgedeki din adamına bildirmiştir ve bu bilinmeyen meyvelerden birkaç deneme sonrasında bugünkü kahve içeceği keşfedilmiştir.

Kahvenin ilk kullanımı aslında undu. Kahvenin doğal olarak yetiştiği bölgelerde yerli halk bu bitkinin tanelerini un haline getirip bir çeşit ekmek yapıyordu.

Etiyopyalı Şeyh Şazili kahveyi ilk içtiği söylenen kişidir. Kahveyi içme sebebi gece ibadeti sırasında dinç ve uyanık kalmak istemesidir. Bazı alimlere göre ise kahveyi içen ilk kişi ez- Zebhani olarak bilinen Yemenli Cemaleddin Ebu Abdullah ibn Said'dir. Bir yolculuk için Etiyopya'ya giden ez- Zebhani orada kahve içen insanlarla karşılamıştır. Memleketine döndüğünde hastalanmış ve aklına bu içecek gelmiştir. Bu içeceği içtikten sonra hastalığı hafiflemiş ve gücünü toplamış şekilde ayağa kalkmıştır. Bu rivayete bakarak kahvenin uzun bir süre Arap topraklarında tüketildiğini anlıyoruz. Zamanla yayılmaya başlayan kahve Suriye, İran ve Hindistan'a kadar ulaşmıştır.

Osmanlı İmparatorluğuna Kanuni Sultan Süleyman döneminde gelmiştir. O dönemde Yemen valisi Özdemir Paşa Yemen'de içip çok sevdiği kahveyi İstanbul'a getirmiştir. İlk getirildiği dönemde çok sevilmese de zamanla kahve halk tarafından da sevilen bir içecek haline gelmiştir. O dönemde tartışılan konulardan birisi de kahvenin caiz olup olmadığıydı. Dönemin padişahı kahve geldikten sonra insan sağlığına yararı konusunda dönemin şeyhülislamı ile toplantılar düzenlemiştir. Yapılan toplantılar sonucunda Bostanzade Mehmet Efendi kahvenin haram olmadığı hatta faydalı olduğuna dair fetva vermiştir.