Yalın startup nedir?

Yalın startup (Lean Startup) modeli, Eric Ries'in aynı ismi taşıyan kitabıyla ortaya çıkan ve girişimcilerin piyasaya sundukları veya sunmayı hedefledikleri ürün veya hizmetleri en az zaman ve maliyetle piyasaya sürmelerini sağlayan bir iş modelidir. Bu yaklaşım, şelale modeli gibi geleneksel iş modellerinden oldukça farklıdır, çünkü piyasaya sürülecek ürün veya hizmetlerin geliştirilmesi için planlamaya uzun zaman ayrılmasına, ürün veya hizmetin mükemmel şekilde tamamlanması için uzun bir zaman dilimine veya büyük yatırımlara ihtiyaç duyurmaz.

Şelale yaklaşımı gibi iş modellerinin aksine yalın startup yaklaşımı ürün veya hizmetin başarısını önceden, genellikle herhangi bir veri yerine girişimcinin içgüdüsüne dayanan bir şekilde tahmin etmek yerine bu ürün veya hizmeti kullanacak olan kullanıcıların veya müşterilerin sürekli geri bildirimlerine dayanır ve buna göre şekillenir. Bu yaklaşım, kullanıcı veya müşterilerin gerçek ihtiyaçlarını ve isteklerini anlamak için yapılan çeşitli araştırmalara son derece büyük değer verdiği için zaman ve yatırım riskini de önemli ölçüde azaltır.

Bu iş modelinin öncelikli amacı ve diğer iş modellerinden ayrılmasını sağlayan faktörü, müşteri veya kullanıcılarının sürekli geri bildirimine dayanarak ürün veya hizmetin sürekli olarak geliştirilmesidir. Bu sayede girişimciler, müşterilerin gerçek ihtiyaçlarına en yakın şekilde cevap veren ürün veya hizmetleri geliştirip piyasaya sürebilirler. Ayrıca daha ufak zaman dilimlerinde proje bazlı değişikliklere de olanak sağladığı için piyasadaki değişikliklere ve trendlere hızlı bir şekilde adapte olunmasına da imkân sağlar.

Yalın startup yaklaşımının temelinde girişimcilerin mümkün olduğunca en hızlı şekilde test edilebilir hipotezler oluşturması yatmaktadır. Bu hipotezlerin test edilmesi esnasında elde edilen veriler ürün veya hizmetin piyasada ne denli kabul göreceğine dair somut tahminlerde bulunulmasını sağlar ve bunun sonucunda girişimciler zaman ve kaynaklarının çok daha verimli şekilde kullanabilirler.

Bu iş modeli özellikle teknoloji odaklı girişimler için idealdir. Bir mobil uygulama veya bir bilgisayar programı hızlı şekilde güncellenebildiği ve geliştirilebildiği için küçük zaman dilimlerinde tahmine değil, veriye dayanan küçük hamleler yapılması mümkündür ve bu tam da yalın startup yaklaşımının teknoloji dünyasında oldukça yaygın şekilde kullanılan bir iş modeli olmasının arkasında yatan sebeptir.

Yalın startup yaklaşımı her ne kadar pek çok artıya da sahip olsa bazı eksilerden yoksun değildir. En önemlisi müşteri geribildirimlerine dayandığı için müşterilerin gerçek ihtiyaçlarını anlamak ve doğru geri bildirimleri almak hayat memat meselesidir. Yanlış araştırma yöntemleri veya elde edilen verilerin yanlış şekilde yorumlanması, girişimcilerin yanlış yöne gitmesine ve bunun sonucunda doğru müşteri kitlesine hitap etmeyen ürün veya hizmetleri piyasaya sürmesine sebep olabilir.

Bunun yanında yalın startup yaklaşımının en önemli yapı taşlarından bir tanesi olan minimum maliyet ve zamanda çalışma sonlandırma mottosu, ürün veya hizmetlerin kalitesinde bazı fedakarlıklar, hatta eksiklikler yapılmasını gerektirebilmektedir. Bu nedenle potansiyel müşteri veya kullanıcıların piyasaya sunulacak olan üründe en değer verdiği ve en önemli gördüğü özellikleri doğru şekilde saptamak son derece önemlidir.

Sonuç olarak yalın startup yaklaşımı, girişimcilerin müşteri veya kullanıcıların sık geri bildirimlerine dayanarak ürün veya hizmetlerin minimum maliyet ve zamanda piyasaya sürülmesine ve piyasada var olan ürünlerin geliştirilmesine olanak sağlamaktadır. Bu yaklaşım, müşterilerin gerçek ihtiyaçlarının saptanmasını sağlayarak girişimin başarı şansını belirgin şekilde arttırıyor olsa da doğru müşteri geribildirimlerinin alınması, doğru araştırma yöntemlerinin izlenmesi ve elde edilen verilerin doğru şekilde yorumlanması yalın startup yöntemini izleyen girişimler için hayati öneme sahiptir.