Yunan Mitolojisinde İlham Perileri

Antik Yunan dininde ve mitolojisinde, İlham perileri edebiyat, bilim ve sanatın ilham veren tanrıçalarıdır. Yüzyıllar boyunca antik Yunan kültüründe sözlü olarak anlatılan şiir, lirik şarkılar ve mitlerde somutlaşan bilginin kaynağı olarak kabul edilirlerdi.

İlham Perilerinin sayısı ve isimleri bölgeye göre farklılık gösterirdi ancak klasik dönemden itibaren İlham perilerinin sayısı dokuza standartlaştırıldı ve isimleri genellikle Calliope, Clio, Polyhymnia, Euterpe, Terpsichore, Erato, Melpomene, Thalia ve Urania olarak verildi. Modern kullanımda, ilham perisi birinin sanatsal ilham kaynağı olarak hizmet eden kişidir.

İlham Perileri'nin bilinen en eski kayıtları Boeotia'dan gelmektedir. Bazı antik otoriteler İlham Perileri'ni Trakya kökenli olarak kabul etmişlerdir. Trakya'da üç orijinal İlham Perisi geleneği devam etmiştir.

Yazarlar, İlham Perileri'nin sayısı konusunda da aynı fikirde değildir çünkü bazıları üç olduğunu, diğerleri ise dokuz olduğunu söyler ancak dokuz sayısı, Homeros ve Hesiod ve onlar gibi en seçkin adamların görüşlerine dayandığı için geçerliliğini günümüze kadar devam ettirmiştir.

Antik çağ yazarları tarafından genel olarak takip edilen Hesiod'un anlatımına göre Dokuz İlham Perisi, Zeus ve Mnemosyne'nin dokuz kızıydı; özellikle şiir, edebiyat, dans ve müzik olmak üzere bilgi ve sanatların kişileştirilmiş hali olarak tasvir ediliyorlardı.

Ancak, ilham perilerinin klasik anlayışı üçü üçe katlamış ve hatırlanan ve doğaçlama şarkı ve mim, yazı, geleneksel müzik ve dans yoluyla sanatları somutlaştıran ve zarafetleriyle yaratıma ilham veren dokuz tanrıçadan oluşan bir set oluşturmuştur. Bu dokuz tanrıça aşağıdaki isimlerdir:

-Calliope (epik şiir)

-Clio (tarih)

-Polyhymnia (ilahi)

-Euterpe (flüt)

-Terpsichore (hafif şiir ve dans)

-Erato (lirik koro şiiri)

-Melpomene (trajedi)

-Thalia (komedi)

-Urania (astronomi)

Delphi'de de üç ilham perisine tapınılırdı, ancak başka isimlerle: Nete, Mese ve Hypate, ki bunlar antik müzik aleti lirin üç akorunun isimleri olarak atanmıştır.

Alternatif olarak, daha sonra Cephisso, Apollonis ve Borysthenis olarak adlandırıldılar. Bu isimler onları Apollon'un kızları olarak nitelendirir.

Daha sonraki bir gelenek, Zeus ve Plusia'nın veya Ouranos'un kızları olduğu söylenen dört ilham perisinden oluşan bir grubu tanıdı: Thelxinoë, Aoide, Archē ve Melete. İlham perileriyle sıklıkla ilişkilendirilen kişilerden biri de Pierus'tu.

Hesiod'un Theogony'sine göre, tanrıların kralı Zeus ve hafızanın Titan tanrıçası Mnemosyne'nin kızlarıydılar. Hesiod, Theogony'de İlham Perilerinin insanlara unutkanlık, yani acının unutulması ve yükümlülüklerin sona ermesi getirdiğini anlatır.

Bir efsanede, Musalar Apollon ve Marsyas arasındaki bir yarışmada jürilik yaparlardı. Ayrıca Kalliope'nin oğlu Orfe'nin cansız bedeninin parçalarını toplayıp Leivithra'ya gömerlerdi. Başka bir efsanede, Thamyris onları bir şarkı yarışmasına davet eder. Yarışmayı kazanırlar ve Thamyris'i kör ederek ve şarkı söyleme yeteneğini elinden alarak cezalandırırlar. Ovidius'un Metamorfoz'undan alınan bir efsaneye göre Makedonya kralı Pierus, dokuz kızına dokuz Musanın adını vermiştir çünkü onların becerilerinin Musalarla çok iyi uyuştuğuna inanırdı. Böylece Musaları bir yarışmaya davet eder ve bunun sonucunda kızları olan Pierides, küstahlıkları yüzünden geveze alakargalara dönüştürülür.

Calliope'nin Apollo'dan Ialemus ve Orpheus adında iki oğlu olmuştur. Hikâyenin başka bir versiyonunda, Orpheus'un babası Oeagrus'tur ancak Apollo onu evlat edinmiş ve ona lir çalma becerisini öğretmiş, Calliope ise ona şarkı söylemeyi öğretmiştir.

Musalar kültü genellikle Apollon ile ilişkilendirilmiştir.