Yusuf Ziya Ortaç

Bu hafta edebiyatımızın önemli isimlerinden Yusuf Ziya Ortaç'ı tanıyoruz.

23 Nisan 1895’te İstanbul’da doğan şair, yazar ve öğretmen Yusuf Ziya Ortaç İstanbul Vefa İdadisi’nde okumuştur. Aruz vezniyle de lise yıllarında tanışan Ortaç 1914’te Kehkeşan dergisinde ilk şiirini yayınlamıştır. İlerleyen zamanlarda İçtihat dergisine de şiirler göndermeye başlamış ve edebiyat dünyasında kendisine bir yer aramıştır. Ailesinin Bebek’e taşınmasının ardından Rıza Tevfik ile komşu olmaya başlayan Ortaç, onun sayesinde Ziya Gökalp ile tanışmıştır. Ziya Gökalp’in tavsiyesi üzerine hece veznine geçme kararı almış ve bu vezinle yazdığı ilk şiiri olan “Gecenin Hamamı”nı Türk Yurdu dergisinde yayımlamıştır.

1915'te liseden mezun olduktan sonra Darülfünun-ı Osmani'ni açtığı yeterlilik sınavını kazanarak edebiyat öğretmeni olmuştur.Bir yandan ders verip bir yandan edebiyat alanında çalışmalarını sürdüren Ortaç 1916’da “Akından Akına” adlı manzume kitabını yayımlamıştır. 1918’e gelindiğinde  Diken dergisinde “Çimdik” takma adı ile mizahi yazılar yazmaya başlayan Ortaç hiciv ve mizah alanına böylece adım atmıştır. “Şair” isimli bir şiir dergisi çıkararak yayıncılık hayatına da girmiştir. İlk sayısı 12 Aralık 1918’de çıkan Şair mecmuasının yayın hayatı 20 Mart 1919 tarihinde parasızlık sebebi ile sona ermiştir.

7 Aralık 1922 tarihinde Orhan Seyfi Orhan ile birlikte hiciv ve mizah dergisi olan Akbaba’yı çıkarmaya başlamış, Çimdik ve İzci takma adlarıyla mizahi yazılar ve şiirler yayımlamıştır. Latin harflerine geçildikten sonra tirajının düşmesi ve 30’lu 40’lı yılların siyasi sebeplerinden yayımına ara verilse de Yusuf Ziya’nın ölümüne kadar dergi çıkmaya devam etmiştir.

1950 sonrasında, şiirden ziyade, ağırlıklı olarak, mizah, gezi, anı ve biyografi türlerinde yazmıştır. 1962’de Bir Rüzgâr Esti adlı şiir kitabını yayımlamıştır. 11 Mart 1967’de İstanbul’da hayatını yitiren şair, yazar, öğretmen Yusuf Ziya Ortaç arkasında, günümüzde de beğeniyle okuduğumuz eserler bırakmıştır.


Eserleri:

Akından Akına (1916)                             

Aşıklar Yolu (1919)                                  

Şairin Duası (1919)

Şen Kitap (1919)

Cenk Ufukları (1920)

Yanardağ (1928)

Bir Selvi Gölgesi (1938)

Kuş Cıvıltıları (Çocuk şiirleri, 1938)

Bir Rüzgâr Esti (1962)

Beşik (1943)

Ocak (1943)

Sarı Çizmeli Mehmed Ağa (1956)

Gün Doğmadan (1960)

Nedim (1932)

Seyranî (1933)

Halk Edebiyatı Antolojisi (1933)

Faruk Nafiz: Hayatı ve Eserleri (1937)

Ahmet Haşim: Hayatı ve Eserleri (1937)

İsmet İnönü (1946)

Göz Ucuyla Avrupa (1958)

Portreler (1960)

Bizim Yokuş (1966)

Binnaz(1918)

Name (1918)

Kördüğüm (1919)

Nikahta Keramet (1923)

Dağların Havası (1925, manzum)

Göç (1943, otobiyografik roman)

Üç Katlı Ev (1953)

Sarı çizmeli Mehmet Ağa (1956)

Gün Doğmadan (1960)

Kürkçü Dükkanı (1931)

Şeker Osman(1932)