Zaman

Zamanı nasıl algılıyoruz?

Zaman herkesçe bilinen evrensel bir kavramdır. Ancak tanımlanması bir o kadar güçtür. Zamanı her birey çok farklı algılar ve tanımlar. Zaman toplumlar arasında hatta toplumun kendi içinde bile farklı anlamlara bürünür. Aristo zamanı ele avuca gelmeyen kaygan bir sabuna benzetmiştir. Vardır biliriz ancak onu tutamayız. Zaman kavramı geçmişten günümüze farklı değişimlere uğramıştır. Avcı toplayıcı toplumlardaki zaman kavramı ile şu an içinde bulunduğumuz endüstriyel toplumdaki zaman kavramı birbirinden çok farklıdır. Aslında yaşanılan zaman dili rasyonel olarak aynı olsa dahi farklı anlamlar ifade etmektedir. Yaşamakta olduğumuz coğrafya, kültür ve insanlar bunu önemli ölçüde etkiler. Örnek vermek gerekirse gün ışığından daha az faydalanan coğrafyada yaşayan biri ile daha fazla faydalanan coğrafyada yaşayan birinin zaman algısı çok farklıdır. Biri için daha erken gün sonu gelirken diğeri için durum aynı değildir.

Zamanı farklı şekillerde ölçmeye çalışmıştır insanoğlu bu ölçüm aletlerinde güneş ve ay esas alınmıştır. Mısırlılar güneş saatini bulmuşlardır ilk çağda. Güneşin doğuş ve batış durumuna göre belirli periyotlarda zamanı tanımlamışlardır. Tarım toplumu zamanı mevsimler mantığı ile algılamıştır. Ürünleri ektikleri mevsimler ve hasat edip topladıkları mevsimler gibi. Yani aslında zaman onların çalışma vakitlerini belirlemekteydi. Çalışacakları mevsimler ve diğerleri. Avcı toplayıcı toplumda insanlar stok mantığıyla hareket etmezlerdi sadece temel ihtiyaçları kadar çalışırlardı. Tarım toplumunda bu biraz daha stok yapma mantığına taşındı. Günümüzde ise insanlar her an çalışmakta ihtiyaçlarından daha fazla çalışmakta. Zaman çok kıymetli bir araçtır. Vakit nakittir diye bir söz bulunmaktadır. Bir fabrika sahibi için makinelerinin çalışmadığı her an kayıp olarak algılanır. Günümüzde işçiler zamanı çalıştıkları zaman iş zamanı ve çalışmadıkları zaman boş zaman olarak algılamaktadırlar. Hatta kapitalist sistemin dayatması olarak boş zamanlarımızı bile etkili bir şekilde geçirmek zorunda gibi hissederiz. Boş Zamanlarını güzel değerlendirmeyen insanlara kötü gözle bakılma noktasına bile gelir bazen. İnsanalar boş zamanlarını hobileri ile doldurur.

Zaman çok kıymetli bir varlıktır. Ve herkese eşit ölçüde sunulur. Kimisi bunu çok güzel bir şekilde planlama yaparak değerlendirir kimisi ise boşa geçirir. Boşa geçirilirmiş zaman boşa harcanan bir ömre döner ileride. Zamanı tutar bazı insanlar onun içini doldurarak. ‘’Aristo’ya göre her biri tek tek anlara işaret eden sayısız şimdiler bir araya gelerek zamanın sürekliliğini sağlayan bir çizgi oluştur.’’ Zaman anlardan meydana gelir ve yaşadığımız bir anı tekrar yaşamamız imkansızdır. İçinde bulunduğumuz her anın değerini bilmeliyiz çünkü asla tekrarı yok. Ne geçmişte yaşarız ne de gelecekte sadece şimdiki anda yaşarız. Şimdiki zamanda yaşadığımız anlar ömrümüzü oluşturur.