ABD'nin Tedarik Zinciri Sıkıntısı Artıyor Mu?
Uzmanlar, salgının tedarik zinciri krizi için uygun ortama neden olduğunu söylüyor.
Amerikalı tüketiciler üzerinde yapılan bir anket, Amerikalıların %45'inin pandemiden önce ürünlerinin nasıl yapıldığını ve nasıl teslim edildiğini asla sorgulamadıklarını tespit etti.
Ancak geçen yıl, limanlarda mahsur kalan düzinelerce gemi, ağzına kadar malzemeyle dolu depolar ve kamyon şöförü sıkıntısı yaşandı. Bunların tümü rafların boşalmasına yol açtı. Tedarik zinciriyle ilgili sorunlar, arabalardan krem peynire ve Noel ağaçlarına kadar tüm ülkede mal kıtlığına yol açtı.
Uzmanlar, pandeminin zaten savunmasız olan tedarik zincirinde çatlaklara yol açtığını belirtiyor.
Ohio State Üniversitesi'nde lojistik profesörü olan Keely Croxton, "Yalın ve verimli olma temeli üzerine inşa edilmiş ve işler sorunsuz gittiğinde harika çalışan bir tedarik zinciriniz var" dedi. "Ancak tedarik zincirinde bir aksaklık olduğu anda, bu yalın tedarik zincirleri kırılgan hale gelir ve kırılır."
Günümüzde şirketlerin çoğu 1950'lerde Toyota tarafından ortaya atılan ''just in time'' adlı bir tedarik zinciri modelini benimsemiş durumda. Adından da anlaşılacağı gibi model, ürünü tüketicilere tam zamanında ulaştırmak amacıyla, şirketlerin ellerinde çok az ham madde bulundurmalarını ve yalnızca ihtiyaç duyduklarında sipariş vermelerini sağlar.
''just in time'' modeli pandemi sırasında tüketici talebinin gerçekliğiyle çatıştı. Birçok şirket, Covid-19 nedeniyle dünya çapında kapanmalar olacağı için talebin azalacağını varsayıyordu. Ancak pandemi, teşvik faturalarının yardımı ve insanların dışarıda yemek yemeye ayırdığı parayla çevrimiçi alışveriş yaptırmaya teşvik etti.
Artan talep aynı zamanda Asya'dan ABD'ye daha fazla mal sevk edilmesini sağladı ve Kaliforniya'daki iki büyük limanda görünüşte belirsiz bir sıkışıklığa yol açtı. Bir noktada, Los Angeles kıyılarında yanaşmak için bekleyen 100 gemiyle rekor seviyeye ulaştı. Bazı gemiler mallarını boşaltmak için aylarca bekliyordu. Bu durum, sonbahar sezonu envanterinin yarısının boşaltılamayan gemilerde takılı kalması nedeniyle ertelendiğini gören Victoria's Secret gibi büyük perakendecileri etkiledi.
Limandaki sorunların üzerine, ABD kamyon şoförü sıkıntısı çekiyor. Kamyon taşımacılığı endüstrisi , pandemi kaynaklı emeklilikler ve istifalar nedeniyle şu anda 80.000 kamyon şoförünün eksik olduğunu tahmin ediyor. Aralık ayının ortalarında Beyaz Saray, ücretli çıraklık eğitimlerini artıracağını ve endüstriyi desteklemek için askeri gazileri işe alacağını duyurdu, ancak girişimin etkileri muhtemelen yakın zamanda görülmeyecek.
Kaynak: The Guardian