Adı Eski Kendisi Yepyeni Bir Şehir: Eskişehir

Eskiyi Yeniyle Sentezleyen Avupai Türk Şehri: Eskişehir

Eskişehir’i daha önce duymuş muydunuz? “Üniversite Şehri” olarak hafızalarda yer edinen o şehri, hadi gelin biraz tanıyalım. 

Eskişehir, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nin kuzeybatısında yer alan bir şehir.

Şehirde üç üniversite vardır. Bunlar; Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi’dir. Bu nedenle şehir insanların hafızalarında “Üniversite Şehri” olarak kalmıştır. 

Eskişehir’in ilk adı Dorylaion’dur. Yıkık ve terkedilmiş olan Dorylaion- Şarhöyük’ün yakınında, harabenin güneyinde kalan bölgede yeni bir yerleşim oluşmuştur. W.M Ramsay’ın bildirdiğine göre, büyük olasılıkla Dorylaion harabelerine Eskişehir adı verilmiş ve o zamandan günümüze ulaşmıştır. 

Bir diğer söylem de; İlk insanların, günümüzden çok önce, bu bölgeye gelerek toprakların verimliliğinden ve zengin kaynaklardan yararlanmaları sonucunda, kısa sürede gelişerek şehirleşmesinden dolayı bu bölgenin Eskişehir adını aldığı yönündedir.

Şehir, Hititler olmak üzere pek çok devlet için önemli bir yer olarak kalmıştır. 

Eskişehir’e 1890’lu yıllarda demiryolu bağlanmıştır. Bu sayede şehirde ticaret canlanmıştır. 93 Harbi’nden sonra da bu yöreye Kafkasya, Kırım, Romanya ve Bulgaristan’dan gelen göçmenler yerleştirilmiştir. Bu sayede şehir giderek gelişmeye başlamıştır. Şehrin meşhur yiyeceklerinden olan Çi'börek (Lezzetli Börek) de Kırım Türkleri sayesinde Eskişehir mutfağına giriş yapmıştır.

Atatürk’ün 15 Ocak 1923’ te Eskişehir hakkında “Milli Mücadele yıllarında büyük vatanseverlik ve üstün bir cesaretle mücadelemizin daima yanında olmuş, bu mücadeleye çok geniş yardımlarda bulunmuşlardır. Gördüğüme göre halk aydın ve faaldir. Toprak verimlidir. Az zamanda zayiatı telafi ve fedakarlıklarıyla iftahar edilecektir”

31 Aralık 1925 tarihinde “Zahire Borsası” ve “Eskişehir Ticaret Borsası” kurulur. 1894’te çalışmalarına başlayan ve nitelikli işçi yetiştirilmesine ön ayak olan “Lokomotif ve Vagon Tamir Atölyesi” buna bağlı olarak da “Çırak Okulu” çalışmalarına devam eder. 1926 yılında “Uçak Bakım Atölyesi” kurulur. 1927 yılında ise “Kurt Kiremit Fabrikası” ile “Aslan Kiremit Fabrikası” kuruldu. 1927’den sonra Eskişehir’de çanak- çömlek endüstrisi hızla gelişti. Türkiye’de talep edilen çanak-çömleğin büyük bir bölümü Eskişehir’den karşılanmakta ve ihraç edilmektedir. 

Eskişehir ,ilk yerli otomobilin yanı sıra başka birçok ilklere ev sahipliği yapmıştır. Bunlar:

·       Türk tarihinin ilk modern haritasının çizilmesi(1896)

·       İlk Temyiz Mahkemesinin açılması(1923)

·       İlk Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün kurulması(1925)

·       İlk eğitmen kursunun açılması(1936)

·       İlk Köy Enstitüsü’nün açılması(1940)

·       İlk Türk lokomotifi Karakurt’un üretimi(1961)

·       Dünyada öğrencilerin kanlarını satarak kurduğu ilk tiyatro(1961)

·       İlk akülü yük aracı üretimi

·       İlk otobüs yıkama aracı üretimi

·       İlk damperli kamyon üretimi

·       İlk kantar üretimi

·       İlk jet motoru yenilemesi

·       İlk F-16 motoru üretimi

·       İlk helikopter parçası üretimi

·       Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı kupalarını kazanan ilk Anadolu futbol takımı(1970-1971)

·       Dünyada ilk havaalanı işletme ruhsatı olan üniversiteye sahip olma “Eskişehir Teknik Üniversitesi”(2007)

·       İlk Türk Ticari 4x4 ticari aracı olan Türkar’ın üretimi(2009)

·       İlk Yüksek Hızlı Tren seferinin yapıldığı şehir

olarak bilinmektedir.