Oyuncakların Cinsiyeti

Oyuncaklar, çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimi için çok önemlidir. Oyuncaklarla oynayan bir çocuğun gelişimi, oyuncaksız büyüyen bir çocuğun gelişimine oranla daha sağlıklıdır. Çünkü oyuncaklar çocukların hayal gücünü geliştirir, oynarken farklı rollere bürünmelerini sağlayarak empati yeteneklerinin gelişmesine yardımcı olur, fiziksel olarak onları zinde tutar. Ayrıca oyuncakların çeşitliliği de çocukların birden fazla uyarana maruz kalmasını sağlar; bilişsel ve motor gelişimlerini destekler. 

Tüm dünyada sadece kız çocukları için veya sadece erkek çocukları için tasarlanmış oyuncaklar vardır. Yani; en azından insanlara kolektif bilinçle böyle öğretilmiştir. Fakat bazı oyuncaklar da, lego gibi, cinsiyetsizdir ve çocukları eğitmek amacıyla tasarlanmıştır. Cinsiyetsiz oyuncaklar ile daha çok oynayan çocukların beyinleri, stereo tipik cinsiyetçi oyuncaklarla oynayanlara oranla daha çok gelişir. Çünkü beyinleri farklılıklara açık hale gelir; bu tarz oyuncaklarla çocuklar problem çözme ve soyut düşünme becerilerini daha iyi bir biçimde geliştirebilirler.

Sadece cinsiyete özgü oyuncaklarla oynayan çocuklarda belirgin şekilde, o çocukların daha küçük yaştan itibaren cinsiyet rollerine maruz kaldığı ve bu rolleri sorgulamadan benimsedikleri gözlenmiştir. Bir araştırmada, Barbie bebek resimlerine bakan 5 yaşındaki kız çocuklarının kendi vücutları hakkında kötü hissettiği ve zayıf olmak istedikleri ortaya çıkmıştır (Dittmar, Halliwell, Ive, 2006). Bu durum oğlan çocukları için de geçerlidir. Kaslı aksiyon figürleriyle oynayan oğlan çocukları vücutlarıyla ilgili daha kötü hissetmişlerdir (Barlett, Harris, Smith, Bonds-Raacke, 2005). Yani aşırı stereotipik, çokça cinsiyetleştirilmiş oyuncaklar çocukların kendileri hakkındaki düşüncelerini etkilemektedir. Worobey & Worobey (2014), 3 buçuk yaşındaki kız çocuklarının zayıf ve şişman oyuncak bebeklere bakışlarının farklı olduğunu bulmuştur. 

Araştırma sonucunda çocukların, zayıf bebekleri “akıllı, mutlu, ve arkadaşı var” olarak gördükleri; şişman bebekleri ise “üzgün, yorgun, hiç arkadaşı yok” olarak gördükleri ortaya çıkmıştır. Bu döngüyü kırmak, çocukların daha sağlıklı bir zihinsel gelişimine sahip olmaları ve kendilerini küçücük yaşta karşılaştırılmış hissetmemeleri için oyuncak seçimi çok önemlidir. Sadece stereotipik kız ya da erkek oyuncakları, veya güzel vücutlu oyuncak bebekler almak yerine aileler daha eğitici ve gerçekçi oyuncaklar seçmelidir. Ayrıca unutmamak gerekir ki, bir kız çocuğu kamyonla oynayabileceği gibi, erkek çocuğu da oyuncak mutfak araç gereçleriyle oynayabilir.

KAYNAK

Semerci, B. (2012). Oyuncakların cinsiyeti var mı? SABAH

Gaia DERGİ/ gaiadergi.com. ‘Oyuncakların cinsiyeti olmasın!’, 2017. https://gaiadergi.com/oyuncaklarin-cinsiyeti-olmasin/